Yevmiye Defterinin Arka Yüzünün Kullanılması

Bilgisayar teknolojisinin gelişmesi ile kılasik defter uygulaması yerini bilgisayar sayfalarına bırakmıştır. Bu durumda, Vergi Usul Kanunu’nun defter tasdikine ilişkin düzenlemelerinin Müteharrik (Yırtılan,hareket eden)sayfalar için de geçerli olması söz konusu olmuştur.

Defter tutma zorunluluğunda olan mükellefler her yıl aralık ayında yeterince bilgisayar sayfası tasdik ettirmekte, yıl içinde bitince de yeni sayfaları tasdik ettirerek kullanmaktadırlar.

Genellikle muhasebe kayıtları bilgisayarda yasal süre içinde yapılmakla birlikte, sayfaya yazdırılması işlemi yasal sürede değil de yıl sonlarında hatta hatta yıl geçtikten sonar yapılmaktadır. Ancak bu defa mükellefleri bir risk beklemektedir. Buradaki temel risk,

sayfa adedinin yetmemesidir. Bu yetersizlik genellikle çok sonradan fark edildiğinden, yasal süresinde ara tasdiki yaptırmak da mümkün olamamaktadır.

Bu durumdaki mükellefler çare olarak, bir yüzü tasdikli ve basılı sayfaların, arka yüzüne çıktı almaktadırlar. Ayrıca kayıtların tasdikli sayfaların ön yüzü yerine yanlışlıkla arka yüzüne bastırıldığı da uygulamada görülen bir durumdur.

Burada karşımıza çıkan sorun, sayfanın arka yüzüne bastırılan kayıtların geçerli olup olmayacağıdır. Bir başka deyişle, böyle bir durumda usulünce tutulmamış bir defterden söz edilerek, yaptırım uygulanabilir mi, örneğin KDV indirimleri reddedilebilir mi?

Bu noktada Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü 2.11.2003 gün ve 50774 sayılı özelgesinde görüşünü, “yevmiye defterine yapılan kayıtların tasdikli defter-i kebire süresince ve usulüne uygun kaydedilmesi şartıyla, yevmiye defterinin arka sayfalarında yer alan kayıtlara dayalı KDV indirimlerinin bu çerçevede kabulünün mümkün olduğu” şeklinde açıklamıştır.

Bu görüş yargı tarafından da genelde ve yerinde olarak benimsenen görüş olmakla birlikte Danıştay 7. Dairesi görüşünü aksi yönde oluşturmuştur.

Öte yandan Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu E. 2005/110 K.2005/177 sayı ve 17.6.2005 tarihli kararında “müteharrik yapraklı yevmiye defterinin tasdiksiz arka sayfalarına yapılan kayıtlarda gösterilen KDV indiriminin, tasdikli olan diğer defterlerle karşılaştırma yapılmaksızın kabul edilmemesinde hukuka uygunluk bulunmadığı” sonucuna varmıştır.

Öte yandan TTK hükümlerince, VUK uyarınca tutulmak ve kullanılmak zorunluluğu olan defter ve vesikaların ticari uyuşmazlıklarda yasal karineleri teşkil edeceği söz konusu vesika ve defterlerin yasal karine yerine geçmesi içinde VUK belirlenen şekil ve şartlara uygun olması gerektiği kuşkusuzdur.

Yukarıda izah edildiği üzere yevmiye defteri sayfasının arka yüzüne bastırılan kayıtların geçerli olacağı gerek idarece gerekse idari yargıca kabul görmüş bir uygulama olmasına karşın Herhangi bir vergi incelemesinde veya ticaret yasaları açısından bir hakkın kazanılması yada kaybedilmesi gibi sonuçlar doğurabilecek ticaret mahkemesi davalarında (Adli yargıda) yasaların hükümlerini zorlayarak bir çıkmazı aşmak yerine yıl içinde kayıtların yazdırılması ve sayfanın yetmeyeceğinin öngörülmesi halinde yeni sayfalar için ara tasdik işleminin yaptırılması yerinde olacaktır.