KDV İadesinde Özel Esaslar

1.Genel Açıklama

İade talepleri özel esaslara göre yerine getirilecek mükellefler kapsamına;

– SMİYB düzenledikleri ya da kullandıkları konusunda haklarında rapor bulunan mükellefler, bu mükelleflerin raporun ait olduğu dönemdeki ortakları ve kanuni temsilcileri ile bunların kurdukları veya ortak oldukları şirketler ve rapor bulunanlardan mal alanlar,

– Haklarında rapor olmamakla birlikte olumsuz tespit bulunan [SMİYB düzenledikleri ya da kullandıkları, adreslerinde bulunmadıkları, mücbir sebep sayılan haller dışındaki nedenlerle defter ve belgelerini ibraz etmedikleri veya birden fazla döneme ilişkin olarak katma değer vergisi beyannamesini (süresinden sonra verilenler hariç) vermedikleri hususunda tespit bulunanlar] veya bu tespitler nedeniyle incelenmesi istenilenler ile bunlardan mal alanlar,

– Kendileri hakkında katma değer vergisi açısından ihtiyati tahakkuk ve ihtiyati haciz uygulananlar,

– İşletme kapasitesi ile iş hacmi arasında bariz nispetsizlik bulunanlar,

girmektedir.

2. Özel Esaslardan Genel Esaslara Geçiş

2.1. Genel Açıklama

Özel esasları gerektiren mükelleflere mahsup bölümünde değinildiği ve çizelge halinde gösterilen tablo aynı zamanda genel esaslara dönüş şekillerini de içerdiği için burada özet bilgilere yer verilmiştir.

2.2. Haklarında SMİYB Düzenleme Raporu Bulunan Mükelleflerin Genel Esasa Geçişi

* SMİYB düzenleme raporları üzerine yapılan tarhiyatın nihai yargı kararları ile terkin edilmesi halinde bu raporlar hiç düzenlenmemiş sayılır.

* SMİYB düzenleme raporları ile yapılan tarhiyatların yukarıda anlatıldığı şekilde ödenmesi veya tamamına teminat gösterilmesi ve yükseltilmiş (indirimli teminattan yararlananlar için % 100, diğerleri için % 200) teminat uygulamasına geçilmesinden sonra, vergi dairesine vergi incelemesine yetkili elemanlarca düzenlenmiş bir olumlu raporun intikal etmesi halinde, olumlu raporun ilişkin olduğu vergilendirme döneminden itibaren bu mükelleflerin nakden veya mahsuben iade talepleri genel esaslara göre yerine getirilir.

SMİYB düzenlediği konusunda rapor bulunan dış ticaret sermaye şirketleri ile sektörel dış ticaret şirketlerinin, bu belgelere dayanarak iade aldıkları verginin aynı dönemde iade edilen toplam verginin % 4’ünü aşmaması ve tarhı öngörülen vergi ile kesilmesi istenen ceza ve hesaplanacak gecikme faizini ödemeleri veya tamamı için teminat göstermeleri halinde iade talepleri olumlu rapor beklenmeden genel esaslara göre yerine getirilir.

Ödeme veya teminat gösterme şartını yerine getirmeyen mükelleflerde, yazılan olumlu raporlar genel esaslara dönüşü sağlamaz.

* Haklarında sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlediği konusunda rapor bulunanların katma değer vergisi iadelerinin genel esaslara göre yerine getirilmeye başlanması halinde; bunların bu nedenle yükseltilmiş teminat istenen kanuni temsilcilerinin, ortaklarının, ortağı olduğu mükelleflerin ve bunlardan mal veya hizmet alanların iade talepleri de genel esaslara göre yerine getirilir.

GENEL ESASLARA GEÇİŞ

Yapılan tarhiyatın tamamının nihai yargı kararı ile terkini

Tarh edilen vergi, kesilen ceza ve gecikme faizlerinin tamamının ödenmesi ya da bu tutarları kapsayacak tutarda teminat gösterilmesi,

Yukarıdaki şartların yanı sıra vergi incelemesine yetkili olanlar tarafından düzenlenen olumlu bir raporun vergi dairesine intikali

2.3. Haklarında SMİYB Kullanma Raporu Bulunan Mükelleflerin Genel Esasa Geçişi

Haklarında SMİYB kullanma raporu bulunan mükelleflerle ilgili olarak aşağıda sayılan şartlardan birisinin gerçekleşmesi halinde bunların katma değer vergisi iadeleri Genel Esaslar göre yerine getirilir.

* SMİYB kullanma raporlarında tarhı öngörülen vergi ve buna ilişkin olarak hesaplanacak gecikme faizi ile kesilmesi istenen cezanın ödenmesi veya bunların tamamı için teminat gösterilmesi.

* Yukarıda belirtildiği şekilde ödeme yapılmaz veya teminat gösterilmezse, SMİYB kullanma raporundan sonra, vergi dairesine olumlu bir vergi inceleme raporunun intikal etmesi. (Olumlu rapor, raporun ilgili olduğu vergilendirme döneminden itibaren hüküm ifade eder.)

* Kullanma raporları üzerine yapılan tarhiyatın % 95 ve daha fazlasının nihai yargı kararlarıyla terkin edilmesi.

Aşağıda konu tablo halinde açıklanmıştır. Ayrıca bunların ortaklarının veya bunların kurdukları ya da ortak oldukları mükelleflerin iade ve mahsup talepleri de bu tabloya göre yerine getirilir.

GENEL ESASLARA GEÇİŞ

Yapılan tarhiyatın %95 ve fazlasının nihai yargı kararı ile terkini veya

Tarh edilen vergi, kesilen ceza ve gecikme faizlerinin tamamının ödenmesi ya da bu tutarları kapsayacak tutarda teminat gösterilmesi,

Yukarıdaki şartlardan herhangi birinin yerine getirilmesi halinde düzenlenen olumsuz rapordan sonra olumlu bir raporun vergi dairesine intikali

2.4. Hakkında Olumsuz Tespit Bulunan Mükelleflerin Genel Esasa Geçişi

Hakkında olumsuz tespit bulunan mükelleflerin genel esasa geçişi ise bazen müteselsil sorumluluk kapsamında, bazen ödeme, bazen teminat karşılığı olabildiği gibi mükelleflerin haklarındaki olumsuz tespite konu olan olayın ortadan kalkmasına bağlı olarak gerçekleşmektedir.

Konu hakkında kitabımızın dördüncü bölümünde gerek mükellefler hakkında gerekse alt firmaları hakkında özel esasları gerektiren rapor ve tespitler ve bu rapor ve tespitler neticesinde özel esaslardan genel esaslara geçiş ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Bu nedenle bu kısımda tekerrür olmaması bakımından kısa açıklanmıştır.

OLUMSUZ TESPİTLER

SMİYB DÜZENLEME

Nakden veya mahsuben iade talepleri incelemeye sevk edilmiş olsun olmasın

Tespit bulunan dönem

V.İ.R. göre

Diğer dönemler

4 kat teminat- Teminat verilmezse V.İ.R. göre

SMİYB KULLANMA

Nakden veya mahsuben iade talepleri incelemeye sevk edilmiş olsun olmasın

Tespit bulunan dönem

Tespite konu alışlara isabet eden vergini 4 katı tutarında teminat verilmesi

VEYA Tespite konu alışların iadeden çıkarılması halinde kalan kısım genel esaslara göre

Her ikisi de yapılmazsa V.İ.R. göre

Diğer dönemler

Genel esasa göre

ADRESİNDE OLMAYANLAR- BEYANNAME VERMEYENLER- DEFTER İBRAZ ETMEYENLER

Nakden veya mahsuben iade talepleri V.İ.R. göre VEYA Olumsuz tespitin ortadan kalkması halinde genel esaslara göre

İŞLETME KEPESİTESİ İLE İŞ HACMİ UYUMSUZ OLANLAR

Nakden veya mahsuben iade talepleri V.İ.R. göre

Aşağıda kısaca adı GEK olarak bilinen Genel Esaslar Kontrolü sırasında çıkan olumsuzluklar ve çözüm yolları tablo halinde açıklanmıştır.

KOD

TESPİT EDİLEN OLUMSUZLUK

DÜZELTME İŞLEMİ

TABLO 1Mükellefe ait genel bilgilerde hataHatalı bilgilerin mükellefçe düzeltilmesiTABLO 2

2/aKendi hakkında olumsuz tespite rastlanmasıSMİYB ile ilgili olumsuz tespitler halinde yapılacak işlemlere göreTABLO 2

2/bBirinci altta olumsuz tespite rastlanmasıDoğrudan mal yada hizmet temin edilen mükellefler hakkında olumsuz tespit olması halinde ne yapılacak ise aynı şekilde işlem yapılmalıTABLO 2

2/cİkinci altta olumsuzluk tespite rastlanması

Doğrudan mal yada hizmet temin ettikleri safhadan önceki safhalardaki mükellefler hakkında olumsuz tespit olması halinde ne yapılacak ise aynı şekilde işlem yapılmalı

TABLO 3Vergi incelemesi

İade veya mahsup talebi vergi incelemesine göre yerine getirilir

TABLO 4DTSŞ veya SDT şirketleri ile ilgiliKontrol raporlarında yer almazGenel Esaslar kontrolünde tespit edilenler olumsuzlukÇözüm yollarıGEK 03Önceki dönemden devreden KDV hatasıÖnceki dönemden devreden KDV nin düzeltilmesiGEK 04Sonraki döneme devreden KDV hatasıSonraki döneme devreden KDV nin düzeltilmesiGEK 05Azami iade edilebilecek KDV hatası

(iade edilebilecek KDV işlem tutarı için hesaplanacak KDV den fazla olmamalı)

Vergi Dairesince kabul edilebilecek izahatla

(Mükellefçe ileri sürülecek hususların Vergi idaresinin kontrol ve denetimi neticesinde hukuki ve kabul edilebilir bulunmalı, aksi halde inceleme sebebi oluşur.)

GEK 06Alt Mükellef fatura beyan tutarsızlığı

(Alt mükelleflerin KDV beyanları tanzim ettikleri fatura tutarını kapsamalı)

Vergi Dairesince kabul edilebilecek izahatla veya alt mükellef beyanının düzelttirilmesi ile

(Mükellefçe ileri sürülecek hususların Vergi idaresinin kontrol ve denetimi neticesinde hukuki ve kabul edilebilir bulunması halinde)

GEK 07

Yüklenilen KDV listesindeki faturaların tarih tutarsızlığı

(Hiçbir zaman ihraç tarihinden sonra yüklenim olmaz, Genel Yönetim giderlerinden pay verilse dahi ihraç tarihinden sonraki giderlerden pay verilmemesinde fayda vardır.)

Vergi Dairesince kabul edilebilecek izahatla

(Mükellefçe ileri sürülecek hususların Vergi idaresinin kontrol ve denetimi neticesinde hukuki ve kabul edilebilir bulunmalı, aksi halde inceleme sebebi oluşur.)GEK 08Alt Mükellef Faturalarının belge basım bilgilerinin uyumsuzluğu

Vergi Dairesince kabul edilebilecek izahatla

(Faturanın aslının ve matbaa bilgilerinin girilmesini temin etmek varsa hataların düzeltilmesini sağlamakla)

GEK 09

Yüklenilen KDV listelerinde olumsuzluklar

(Önceki dönemlerde verilen listeler ile cari dönem listelerinde yer alan yüklenimlerde mükerrerlik olmamalı)

Vergi Dairesince kabul edilebilecek izahatla

(Mükellefçe ileri sürülecek hususların Vergi idaresinin kontrol ve denetimi neticesinde hukuki ve kabul edilebilir bulunmalı, aksi halde inceleme sebebi oluşur.)GEK 10

İndirilecek KDV listesi ile beyan edilen indirilecek KDV uyumsuzluğu

(Liste ile Beyannamedeki indirilecek KDV aynı olmalı)

Hatanın düzeltilmesi ile

(Mükellefçe ileri sürülecek düzeltme nedeni Vergi idaresinin kontrol ve denetimi neticesinde hukuki ve kabul edilebilir bulunmalı aksi halde inceleme sebebi oluşur)GEK 11

Yüklenilen KDV listesi ile beyan edilen yüklenilen KDV uyumsuzluğu

(Liste ile beyannamedeki Yüklenilen KDV aynı olmalı)

Hatanın düzeltilmesi ile

(Mükellefçe ileri sürülecek düzeltme nedeni Vergi idaresinin kontrol ve denetimi neticesinde hukuki ve kabul edilebilir bulunmalı aksi halde inceleme sebebi oluşur)GEK 12KDV beyanı ile GÇB tutar uyumsuzluğu

(KDV Beyannamesi ile GÇB lerde döviz kuru nedeni ile tutar uyumsuzluğu olmamalı)

Hatanın düzeltilmesi ile

(Mükellefçe ileri sürülecek düzeltme nedeni Vergi idaresinin kontrol ve denetimi neticesinde hukuki ve kabul edilebilir bulunmalı aksi halde inceleme sebebi oluşur

GEK 13

Fiili ihraç tarihi ile beyan dönemi uyumsuzluğu

(İstisna Fiili ihraç tarihini kapsayan dönemde beyan edilmeli)

Erken iadeye sebep verilmemiş ise düzeltme beyanı ile Vergi ziyaına sebep verilmiş ise vergi ziya cezalı düzeltme beyanı ileGEK 14Fiili ihraç tarihi ile satış faturası tarihi uyumsuzluğu

(Satış faturası fiili ihraç tarihinden sonra olmamalı)