Sermaye Şirketinin Nevi Değiştirmek Suretiyle Şahıs İşletmesine Devredilmesi

5 Şubat 2015     – Sirkü 1020

Uygulamada sıkça karşılaşılmasa da Türk Ticaret Kanununun 152 inci ve Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddelerine göre, Sermaye şirketlerinin tüm aktif ve pasifi ile birlikte kollektif şirkete veya şahıs işletmesine tür değiştirmek suretiyle devredilmesi halinde söz konusu devir işleminin nasıl vergilendirileceği hususu Gelir idaresince 11.10.2013 tarih ve 19341373-125[ÖZELGE-2012/4]-104 sayılı Özelge ile açıklanmıştır.

Söz konusu Özelge de özetle;

6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun Geçerli tür değiştirmeler başlıklı 181 inci maddesinde, bir sermaye şirketi; Başka türde bir sermaye şirketine, Kooperatife,…. dönüşebilir hükmü yer almaktadır.

Öte yandan devir işleminin nasıl vergilendirileceği hususunda vergi kanunlarının dikkate alınacağı tabiidir.

520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19 ve 20 inci maddelerinde nev’i değişikliğine ilişkin olarak yapılan düzenlemelere göre, kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunulan bir kurumun kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan kuruma dönüştürülmesi, münfesih kurumun tür değişikliği tarihindeki bilanço değerlerinin bir bütün olarak devri ve aynen bilançosuna geçirilmesi halinde mümkün olabilecektir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, Sermaye şirketinin tür değiştirerek kollektif şirkete veya şahıs işletmesine dönüştürülmesi, Kurumlar Vergisi Kanununun 19 ve 20 inci maddeleri kapsamında “devir” olarak değerlendirilemeyeceğinden söz konusu nevi değişikliğinden doğan karlar vergiye tabi tutulacaktır.

Dolayısıyla, Kurumlar Vergisi Kanununun 17 inci maddesi uyarınca sermaye şirketinin tasfiyeye tabi tutularak hükmü şahsiyetine son verilmesi; Kollektif Şirketinin veya şahıs işletmesinin de yeni kuruluş merasimine tabi tutularak mükellefiyetinin tesisi gerekmektedir.

Ayrıca, Sermaye şirketinin tüm aktif ve pasifi ile birlikte tür değiştirmek suretiyle kollektif şirkete veya şahıs işletmesine devri işlemi, Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4-c maddesine göre de katma değer vergisinden istisna tutulmasına imkan bulunmamaktadır.
Şeklindedir.