2015 yılında elde edilen Menkul Sermaye İratlarının Vergilendirilmesi
2 Mart 2016 Sirkü 1115
Gerçek kişilerce 2015 yılında elde edilen menkul sermaye iratlarının bir kısmı 1.500 TL’yi aşması halinde,
Bir kısmı ise vergi kesintisine ve istisnaya tabi olmadıkları için 1.500 TL’yi aşması halinde
yıllık beyanname ile beyan edilecektir.
Mükelleflerin menkul sermaye iratları dışında, beyanı gereken başka gelirlerinin olmadığı varsayılarak hazırlanarak MSİ beyan tablosu aşağıya çıkarılmıştır.
Menkul sermaye iradından başka gelirler de olması durumunda Gelir Vergisi Kanununun 85 ve 86 ncı maddelerinde yer alan gelirin toplanması ve beyanı ile toplama yapılmayan haller hükümlerine uygun olarak işlem yapılması gerekmektedir.
| MENKUL SERMAYE İRADININ TÜRÜ | BEYAN DURUMU | ÖZELLİKLERİ |
| Mevduat faizleri | Beyan Dışı | Vergi kesintisine tabi tutulmuştur. Tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyeceklerdir. |
| Özel Finans Kurumlanınca (Katılım Bankası) Ödenen Kar Payları | Beyan Dışı | |
| Repo Gelirleri | Beyan Dışı | |
| 01.01.2006 tarihinden itibaren ihraç edilen Devlet tahvili ve Hazine bonolarının faiz gelirleri | Beyan Dışı | |
| 01.01.2006 tarihinden itibaren yurtiçinde ihraç edilen özel sektör tahvillerinin faiz gelirleri (Yurtiçinde ihraç edilen kira sertifikaları dahil) | Beyan Dışı | |
| Tüzel kişiliği haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile emeklilik ve sigorta şirketleri tarafından yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarları | Beyan Dışı | Tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyeceklerdir. |
| Bireysel emeklilik sisteminden ayrılanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarları | Beyan Dışı | Tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyeceklerdir. |
| Kurumlar vergisi mükelleflerince 31.12.1998 ve daha önceki tarihlerde sona eren hesap dönemlerinde elde edilen kazançların dağıtımı halinde, gerçek kişilerce elde edilen kar payları | Beyan Dışı | İstisna |
| Kurumların karlarını sermayeye eklemek suretiyle gerçekleştirdikleri kar dağıtım işlemlerinde gerçek kişi ortaklarca elde edilen kar payları | Beyan Dışı | Tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyeceklerdir. |
| 01.01.2006 tarihinden önce ihraç/iktisap edilen hisse senetleri ve tahvillerin vadesi gelmemiş kuponlarının satışından elde edilen bedeller | 1.500 TL’yi aşması halinde tamamı beyan edilecektir. | Tevkifat ve istisna uygulanmayan gelirlere ilişkin 1.500 TL’lik beyan haddinin aşılması halinde beyan edileceklerdir. |
| İştirak hisselerinin sahibi adına henüz tahakkuk etmemiş kar paylarının devir ve temliki karşılığında alınan para ve ayınlar | 1.500 TL’yi aşması halinde tamamı beyan edilecektir. | Tevkifat ve istisna uygulanmayan gelirlere ilişkin 1.500 TL’lik beyan haddinin aşılması halinde beyan edileceklerdir. |
| Her çeşit senetlerin iskonto edilmesi karşılığında alınan iskonto bedelleri | ||
| Kıyı bankacılığından (off-shore bankacılık) elde edilen faiz gelirleri | ||
| Yurt dışından elde edilen diğer menkul sermaye iratları (faiz, repo, kar payı v.b.) | ||
| Her çeşit alacak faizleri | ||
| 01.01.2006 tarihinden önce ihraç edilen her çeşit tahvil ve Hazine bonosu faiz gelirleri (TL cinsinden) | % 60,39 oranında indirim uygulandıktan sonra kalan tutar 1.500 TL’yi aşıyorsa beyan edilecektir. | Tevkifat uygulanan gelirlere ilişkin 29.000 TL’lik tutarı aşması halinde beyan edilecektir. |
| 01.01.2006 tarihinden önce ihraç edilen her çeşit tahvil ve Hazine bonosu faiz gelirleri (dövize, altına veya başka bir değere endeksli) | İndirim oranı uygulanmayacak olup, toplam tutarı 29.000 TL’yi aşıyorsa beyanda bulunulacaktır. | |
| Eurobondlardan elde edilen faiz gelirleri | İndirim oranı uygulanmayacak olup toplam tutarı 29.000 TL’yi aşıyorsa beyanda bulunulacaktır. | |
| Tam mükellef kurumlar tarafından yurtdışında ihraç edilen tahviller ve tam mükellef varlık kiralama şirketleri tarafından yurtdışında ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelirler | Toplam tutarı 29.000 TL’yi aşıyorsa beyanda bulunulacaktır. | |
| 1999-2002 tarihleri arasında sona eren hesap dönemlerinde elde edilen, kurumlar vergisinden istisna kazançlar ile yatırım indirimi istisnasından yararlanan kazançların dağıtımı halinde gerçek kişilerce elde edilen kar payları | Elde edilen kar payının net tutarına bu tutarın 1/9’u eklenerek bulunacak tutarın yarısı gelir vergisinden istisna olup, kalan tutar 29.000 TL’yi aşıyorsa beyanda bulunulacaktır. | |
| Her nev’i hisse senetlerinin kar payları | Elde edilen kar payının brüt tutarının yarısı gelir vergisinden istisna olup, kalan tutar 29.000 TL’yi aşıyorsa beyanda bulunulacaktır.
|
|
| İştirak hisselerinden doğan kazançlar | Elde edilen kar payının brüt tutarının yarısı gelir vergisinden istisna olup, kalan tutar 29.000 TL’yi aşıyorsa beyanda bulunulacaktır. | |
| Kurumların idare meclisi başkan ve üyelerine verilen kar payları | Elde edilen kar payının brüt tutarının yarısı gelir vergisinden istisna olup, kalan tutar 29.000 TL’yi aşıyorsa beyanda bulunulacaktır. |
Beyan
1 Ocak – 31 Aralık 2015 döneminde elde edilen beyana tabi menkul sermaye iratlarının, Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ile 2016 yılının Mart ayının yirmi beşinci günü akşamına kadar (1 Mart – 25 Mart) beyan edilmesi gerekmektedir. Beyanname mükellefin ikametgahının bulunduğu yer vergi dairesine verilecektir.
Beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisi, 2016 yılının Mart ve Temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenecektir
Menkul sermaye iradı elde eden aile bireylerinin (eş ve çocuk) beyanname verip vermeyeceği, aile bireylerinin her birinin, kendi nam ve hesaplarına elde ettikleri gelirleri önceki bölümlerde yapılan açıklamalar çerçevesinde değerlendirmeleri ile belirlenecektir.
Beyan edilmesi gereken gelirler için aile bireylerinin kendi adlarına ayrı ayrı beyanname vermeleri gerekmektedir. Verilecek olan beyanname, geliri elde eden aile bireyi adına düzenlenerek imzalanacaktır.
Beyanname vermek zorunda olan kişinin küçük veya kısıtlı olması ya da mümeyyiz olmaması hallerinde beyanname, yine geliri elde eden adına düzenlenmekle birlikte, bu kişiler adına veli, vasi veya bu kişileri temsile yetkili kayyım tarafından imzalanacak ve hangi sıfatla imzalandığı beyannamede belirtilecektir
Menkul sermaye iratları üzerinden kesilen vergilerden beyannameye dahil edilen gelire isabet eden kısım, beyanname üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilecektir.
Kar paylarının beyan edilmesi durumunda ise, beyan edilen tutar üzerinden hesaplanan gelir vergisinden, kar paylarının dağıtımı aşamasında kurum bünyesinde yapılan vergi kesintisinin tamamı mahsup edilecektir.
Yıllık beyanname ile bildirilecek gelirlere ilişkin indirimler Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesi ile diğer kanunlarda belirtilmiştir. Dolayısıyla beyanname üzerinden bu indirimlerin yapılacağı tabidir.
Hazır beyan sistemi
Hazır Beyan Sistemi; gelirleri sadece gayrimenkul sermaye iradı (kira geliri), ücret, menkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlardan ya da bunların bir kaçından oluşan mükelleflere ilişkin Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesinde bulunan ve üçüncü taraf kurumlardan elde edilen bilgiler kullanılmak suretiyle Yıllık Gelir Vergisi Beyannamelerinin Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanarak internet ortamında mükelleflerin onayına sunulduğu bir sistemdir.
Menkul sermaye iradı elde eden mükellefler;
- Kimlik bilgilerini girip özel güvenlik sorularını cevaplayarak
- İnternet vergi dairesi şifrelerini kullanarak (şifre yoksa herhangi bir vergi dairesine kimlikle başvurarak ücretsiz alabilir) sisteme giriş yapabilir.
Menkul sermaye iradı yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunmayanlar da bu sistemden yararlanabilmektedir. Bu bakımdan, vergi dairesinde mükellefiyet kaydı bulunmadığında, internet vergi dairesinde hazırlanan menkul sermaye iradına yönelik beyanname elektronik ortamda onaylandığı anda, şahıs adına vergi dairesinde mükellefiyet tesisi ve vergi tahakkuku işlemleri otomatik olarak gerçekleştirilmektedir. Onaylanan menkul sermaye iradı beyanına ilişkin ödemeler;
- Gelir İdaresi Başkanlığı internet sitesi üzerinden anlaşmalı bankaların kredi kartları ile
- Anlaşmalı bankaların internet bankacılığını kullanarak
- Anlaşmalı bankalardan
- Tüm vergi dairelerinden yapılabilir. Sistemi kullanma zorunluluğu bulunmamaktadır. Beyannameler vergi dairesine gidilerek elden veya internet ortamında (E-Beyanname Düzenleme Programı) da verilebilir.
Ayrıca bu mükelleflerin;
– takvim yılı içinde memleketi terk etmesi halinde, memleketi terkten önceki 15 gün içinde yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyanda bulunması,
– takvim yılı içinde ölümü halinde, ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde vefat eden kişi namına varislerce yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyanda bulunulması
Gerekmektedir
————————————————-
Hatırlatma:
Sirkülerlerimiz bilgilendirme amaçlı olup belirli bir konu hakkında genel çerçevede bilgi vermek amacını taşımakta olup içerikten kaynaklanan veya içeriğe ilişkin ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.
Konular ile ilgili karar vermeden önce profesyonel bir danışmandan görüş ve destek alınması tavsiye olunur.