Finansal kiralamada amortisman uygulaması

20 Mayıs 2016     Sirkü 1132

 

Zaman zaman uygulamada tereddütlere yol açan konulardan biri de leasing / Finansal kiralamalarda amortisman uygulanıp uygulanılmayacağı ile amortisman oranlarını ne olacağı konusudur.

Bilindiği üzere 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 189 uncu maddesinde Üzerinden amortisman yapılan kıymetler ve bunların amortismanlarının, Envanter defterinin ayrı bir yerinde, Özel bir amortisman defterinde veya Amortisman listelerinde gösterileceği,

Mükerrer 290 ıncı maddesinde, Finansal kiralama işlemlerinde değerlemenin nasıl yapılacağı, 320 inci maddesinde Amortisman süresi, ve nasıl hesaplanacağı,

hüküm altına alınmıştır.

Bu maddeler gereğince,

Amortisman kayıtları, amortismana başlandığı tarihten itibaren her yılın amortismanı ayrı ayrı gösterilmek şartıyla birbirine bağlanır.

İşletmeye yeniden giren iktisadi kıymetlerle bunların amortismanlarının evvelki yıllara ait kayıtlarda devam ettirilmesi caizdir.

Amortisman defteri veya listelerinin kayıtları envanter kaydı hükmündendir.

Öte yandan, 319 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “II- Değerleme ve amortisman uygulaması” başlıklı bölümünün B-Kiracıya İlişkin Hükümler alt başlıklı kısmında;

1 – Finansal    kiralama    işlemine    konu      iktisadi   kıymeti     kullanma    hakkı   ve sözleşmeden doğan borç, kiralama konusu iktisadi kıymetin rayiç bedeli veya sözleşmeye göre yapılacak kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı ile değerlenecektir. Finansal kiralama konusu iktisadi kıymet, kullanma hakkı olarak aktife alınacak karşılığında ise kiralayana olan borç pasife kaydedilecektir. 

2-  Kiracı tarafından aktifleştirilen finansal kiralamaya konu iktisadi kıymeti kullanma hakkı, Vergi Usul Kanununun üçüncü kitabının üçüncü kısmının birinci bölümü ve ilgili genel tebliğlerde kiralama konusu iktisadi kıymet için belirlenmiş usul ve esaslar çerçevesinde amortismana ve Kanunun Mükerrer 298 inci maddesi uyarınca da yeniden değerlemeye tabi tutulacaktır. Diğer bir ifadeyle, kullanım hakkı, Vergi Usul Kanunu ve ilgili genel tebliğlerde bu iktisadi kıymet için tespit edilmiş amortisman sürelerinde amorti edilecektir. Sözleşmenin fesholması halinde kalan dönemler için iktisadi kıymetle ilgili olarak amortisman ayrılma ve yeniden değerleme işlemleri yapılmayacaktır.” 

açıklamaları  yer almaktadır.

Bu hükümler çerçevesinde konu değerlendirildiğinde;

Finansal kiralama (leasing) yöntemiyle aktife kaydedilen iktisadi kıymetin iktisap edildiği tarih itibarıyla kiralama konusu iktisadi kıymetin rayiç bedeli veya sözleşmeye göre yapılacak kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanının belirlenecek kullanım hakkı üzerinden iktisadi kıymetin faydalı ömrüne göre amortisman ayırmak mümkündür.

Ayrıca, kira ödemelerinin, borç anapara ödemesi ve faiz gideri olarak ayrıştırması gerekmekte olup, ayrıştırma işlemini, her bir dönem sonunda kalan borç tutarına sabit bir dönemsel faiz oranı uygulanarak yapılmalıdır.

Diğer taraftan; iktisadi kıymetlerin aktife alındığı yılda amortisman ayrılmaya başlanacağından aktife alınan kullanım hakkıyla ilgili ödemelerin yapılıp yapılmamasının amortisman ayrılmasına bir etkisi bulunmamaktadır.

——————————————

 Hatırlatma:

Sirkülerlerimiz bilgilendirme amaçlı olup belirli bir konu hakkında genel çerçevede bilgi vermek amacını taşımakta olup içerikten kaynaklanan veya içeriğe ilişkin ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.

Bu sirkümüzde yer verilen bilgiler yazı tarihi itibarıyla geçerli olup, yazı tarihinden sonra gerçekleşebilecek yasal değişiklikler, gelişecek uygulamalar ve yargı kararları ileride farklı düzenlemeleri ve değerlendirmeleri gerektirebilmektedir.

Bu nedenle konular ile ilgili karar vermeden önce profesyonel bir danışmandan görüş ve destek alınması tavsiye olunur.