Sirkü 1759 – İdari Para cezalarının takip ve tahsili

Byadmin

Gelir İdaresi Başkanlığınca 10 Mayıs 2023 tarih ve 32186 sayılı resmi gazetede yayımlanan B serisi 18 nolu tahsilat Genel Tebliği ile 5326 sayılı Kabahatler Kanununun bazı maddelerinin 1.6.2023 tarihinden itibaren uygulamasına ilişkin usul ve esaslar belirlendi.

Söz konusu tebliğ aşağıda ana hatlarıyla özetlendi.

Bilindiği üzere 5326 sayılı Kabahatler Kanunu, tüm idari para cezaları için genel usul kanunudur.

İdari yaptırım kararlarında bulunması gereken hususlar, kararların tebliğ usulü, hususi kanunda hüküm bulunmaması koşuluyla idari yaptırıma ilişkin kanun yolu ve ödeme süresi, idari para cezalarının ödeme usulü, zamanaşımı, idari para cezalarının takibi ile gelir kaydedileceği yerler gibi konularda 5326 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

Tebliğ usulü

İdari yaptırım kararı, 7201 sayılı Tebligat Kanununun ilgili hükümlerine göre tebliğ edilir.

İdari yaptırım kararlarıyla ilgili olarak vergi dairelerine veya vergi daireleri tarafından ilgili yerlere yapılacak bildirimler, listeler dahil olmak üzere elektronik ortamda yapılabilir.

Kesinleşme

İdari para cezaları için kesinleşme; idari yaptırım kararına karşı kanun yoluna başvurulmaması halinde, dava açma süresinin sonunda kesinleşir.

Kanun yoluna başvurulduğu hallerde ise yargılama aşamalarının son bulmasıdır.

Ödeme süresi

İdari para cezaları, hususi kanunlarında belirtilen sürelerde ödenir. Ödeme süresi düzenlenmemiş olan idari para cezaları, idari yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir.

Ödeme yeri

Genel bütçeye gelir kaydedilen idari para cezaları, ödeme süresi içinde cezayı veren birime veya vergi dairesine ödenir.

Ticaret Bakanlığı tarafından gümrük mevzuatı kapsamında verilen idari para cezaları, Ticaret Bakanlığına hizmet veren muhasebe birimleri başta olmak üzere vergi dairesi dışındaki genel bütçeli idarelere hizmet veren muhasebe birimlerine ödenir.

Genel bütçe dışında gelir kaydedilecek idari para cezaları, cezayı veren birime ödenir.

Genel bütçeye gelir kaydedilmediği halde, hususi kanun gereğince cebri takibi vergi dairesince yapılan idari para cezaları, cezayı veren birime veya vergi dairesine ödenir.

İdari para cezaları, tahsilat yetkileri bulunması halinde bankalar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş. (PTT) aracılığıyla da ödenebilir.

Takip usulü ve takibe yetkili merci

Genel bütçeye gelir kaydedilen idari para cezalarından süresinde ödenmeyen ve kesinleşenlerin, cezayı veren birim tarafından takibe yetkili vergi dairesine tebliğ tarihi bilgisiyle birlikte bildirilmesi üzerine bu cezalar 6183 sayılı Kanuna göre takip ve tahsil edilir.

Ticaret Bakanlığınca gümrük mevzuatı kapsamında verilen idari para cezaları Ticaret Bakanlığının ilgili tahsil daireleri tarafından 6183 sayılı Kanuna göre takip ve tahsil edilir.

Sosyal güvenlik kurumları ve mahalli idareler tarafından verilen idari para cezaları, hususi kanunlarında aksine hüküm bulunmadığı takdirde, kendileri tarafından 6183 sayılı Kanuna göre takip ve tahsil edilir.

Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen ve genel bütçeye gelir kaydedilmeyen idari para cezaları, hususi kanunlarında özel hüküm bulunmadığı takdirde, genel hükümlere göre takip ve tahsil edilir.

İndirim

İdari para cezasının ödeme süresi içinde ödenmesi halinde, cezadan %25 oranında indirim yapılır. Ödeme süresi içinde idari para cezasının toplam %75’inin ödenmesi halinde indirim hakkından yararlanılır.

İndirimli olarak yapılan ceza ödemeleri için düzenlenecek makbuzda idari para cezası tutarı, indirim tutarı ve tahsilat tutarı ayrı ayrı gösterilir.

İdari para cezasının ödenmiş olması, idari yaptırım kararına karşı süresi içinde kanun yoluna başvurmaya engel teşkil etmez.

Taksitlendirme

Cezaya muhatap olanın ekonomik durumunun müsait olmaması halinde idari para cezasının ödeme süresi içinde cezayı veren birimden, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında taksitlendirilmesi talep edilebilir.

Taksitlendirme talebinin kabul edilmesi durumunda idari para cezası dört eşit taksitte ve birinci taksit idari para cezasının ödeme süresi içinde, geri kalan üç taksit ise idari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir yıl içinde cezayı veren birim tarafından belirlenecek sürelerde ödenir.

Tahsil zamanaşımı

İdari para cezaları için tahsil zamanaşımı süreleri, 5326 sayılı Kanunun 21 inci maddesinde yer alan hükümlere göre tespit edilir. Buna göre, idari para cezalarında tahsil zamanaşımı süreleri;

a) 10.000 TL’den az olanlar için 3,

b) 10.000 TL – 19.999 TL arasında olanlar için 4,

c) 20.000 TL – 49.999 TL arasında olanlar için 5,

ç) 50.000 TL ve üzeri olanlar için 7,

yıldır.

Zamanaşımı süresi, idari para cezasının kesinleştiği takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren işlemeye başlar.

Kanun hükmü gereği olarak idari yaptırımın yerine getirilmesine başlanamaması veya yerine getirilememesi halinde zamanaşımı işlemez.

6183 sayılı Kanuna göre takip edilen idari para cezaları için 6183 sayılı Kanunun 103 ve 104 üncü maddelerinde yer alan haller, tahsil zamanaşımını kesen ve durduran haller olarak dikkate alınır. Zamanaşımının kesilmesinden sonra yeniden işleyecek olan süreler, birinci fıkraya göre belirlenmiş olan sürelerdir.

Ölüm halinde idari para cezaları hakkında yapılacak işlemler

Cezaların şahsiliği ilkesi uyarınca, idari para cezasına muhatap olan gerçek kişinin ölümü halinde bu cezalar mirasçılarından takip edilmez ve cezaların tahsilinden vazgeçilir.

Tüzel kişi hakkında verilen idari para cezasının tüzel kişiliğin mal varlığından tahsil edilememesi durumunda, bu borcun ödenmesinden sorumlu olan gerçek kişi hakkında yapılan takip sürecinde bu kişinin ölmesi halinde, bu borç gerçek kişinin mirası reddetmemiş mirasçıları nezdinde takibe devam olunur.

—————————–

Hatırlatma:

Sirkülerimiz bilgilendirme amaçlı olup belirli bir konu hakkında genel çerçevede bilgi vermek amacını taşıdığından içerikten kaynaklanan veya içeriğe ilişkin ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.

Bu sirkümüzde yer verilen bilgiler yazının tarihi itibarıyla geçerli olup, yazı tarihinden sonra gerçekleşebilecek yasal değişiklikler, gelişecek uygulamalar ve yargı kararları ileride farklı düzenlemeleri ve değerlendirmeleri gerektirebilmektedir.

Bu nedenle konular ile ilgili karar vermeden önce profesyonel bir danışmandan görüş ve destek alınması tavsiye olunur.