Sirkü – 1907 Mesleki faaliyette kullanılan aracın giderlerin indirim konusu yapılması

Serbest meslek erbabı mesleki faaliyetinde diğer kazançları sahipleri gibi sıklıkla araç kullanmaktadır. Kullandığı bu araçların da bakım onarım, yakıt vb. giderlerin serbest meslek kazancınızdan indirim konusu yapılıp yapılmayacağı yapılacaksa hangi şartlarda yapılacağı uygulamada tereddütlere neden olmasa da zaman zaman yanlış uygulamalara rastlanılmaktadır.

Gelir idaresince konu hakkında bu yönde verilmiş birçok özelge olmakla beraber 13.5.2024 tarih ve E-84974990-130[KDV.2/İ/30-2022/2]-260162 sayılı Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı Gelir Kanunları KDV ve ÖTV müdürlüğünce verilen özelge son örnektir.

Anılan özelge aşağıda özetlenmiştir.

Bilindiği üzere,  

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;

“Mesleki giderler” başlıklı 68 inci maddesi gereği, “Serbest meslek kazancının tespitinde aşağıda yazılı giderler hasılattan indirilir.

 …

 4. Mesleki faaliyette kullanılan tesisat, demirbaş eşya ve envantere dahil taşıtlar için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar (amortismana tâbi iktisadi kıymetlerin elden çıkarılması halinde aynı Kanunun 328 inci maddesine göre hesaplanacak zararlar dahil). (Şu kadar ki özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 135.000 Türk lirasını, (324 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2024 yılında uygulanmak üzere 790.000 TL), söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde, amortismana tabi tutarı 250.000 Türk lirasını (324 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2024 yılında uygulanmak üzere 1.500.000) aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı gider yazılabilir. Bu hükmün uygulanmasında binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutar dikkate alınır.)

 5. Kiralanan veya envantere dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri. (Şu kadar ki binek otomobillerine ilişkin giderlerin en fazla %70’i ve kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedelinin 5.500 Türk lirasına (324 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2024 yılında uygulanmak üzere 26.000) kadarlık kısmı ile binek otomobillerinin iktisabında ödenen özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının 115.000 Türk lirasına (324 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2024 yılında uygulanmak üzere 690.000) kadarlık kısmı gider olarak dikkate alınabilir..”

Diğer taraftan, 221 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin “4.2. Binek Otomobillerinin Amortismanları ve Giderleri” başlıklı kısmında; “…

34. Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinin 10 numaralı bendinde yapılan değişiklik ile 1.1.1999 tarihinden itibaren serbest meslek erbabı, envantere dahil olan binek otomobillerinin giderlerini ve Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlarını gider olarak hasılattan indirebileceklerdir. Bu nevi giderlerin hasılattan indirilebilmesi için söz konusu binek otomobillerin envantere dahil edilmesi şarttır.“

açıklamalarına yer verilmiştir.

Yukarıdaki hüküm ve açıklamalara göre, serbest meslek faaliyetinin ehemmiyet ve genişliği ile mütenasip olan ve işte kullanılan envantere kayıtlı araçların giderleri ile amortismanları Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinde belirtilen oranla sınırlı olmak üzere indirim konusu yapılabilir. envantere kayıtlı bulunmayan aracaait bakım, onarım ve yakıt giderleri ile amortismanların serbest meslek kazancının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün değildir.

3065 sayılı KDV Kanununun;

“Vergi İndirimi” başlıklı 29/1 maddesinde, mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV den, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV’yi indirebilecekleri,

“İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi” başlıklı 30/d maddesinde ise, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen KDV nin mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan KDV’den indirilemeyeceği,

hüküm altına alınmıştır.

Buna göre, mesleki faaliyetle ilgili olarak kullanılsa dahi envantere kayıtlı bulunmayan araca ait bakım, onarım ve yakıt giderleri ile amortismanların Gelir Vergisi Kanununa göre serbest meslek kazancınızın tespitinde indirimi mümkün bulunmadığından, söz konusu aracın giderlerine ilişkin KDV’nin indirim konusu yapılması mümkün değildir.

——————-

Hatırlatma:

Sirkülerimiz bilgilendirme amaçlı olup belirli bir konu hakkında genel çerçevede bilgi vermek amacını taşıdığından içerikten kaynaklanan veya içeriğe ilişkin ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.

Bu sirkümüzde yer verilen bilgiler yazının tarihi itibarıyla geçerli olup, yazı tarihinden sonra gerçekleşebilecek yasal değişiklikler, gelişecek uygulamalar ve yargı kararları ileride farklı düzenlemeleri ve değerlendirmeleri gerektirebilmektedir.

Bu nedenle konular ile ilgili karar vermeden önce profesyonel bir danışmandan görüş ve destek alınması tavsiye olunur.