Sirkü 1953 – e- Defter tebliğinde yapılan değişiklikler

Gelir İdaresi Başkanlığınca 31.12.2024 tarih ve 32769 sayılı resmi gazetede yayımlanan 1 noluElektronik Defter Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair 6 nolu Tebliğ aşağıda özetlenmiştir.

Tebliğin birinci maddesi ile

1.1.2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere; 13/12/2011 tarihli ve 28141 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nin “2. Tanımlar ve Kısaltmalar” başlıklı bölümünde yer alan “Açılış Onayı” ve “Kapanış Onayı” tanımları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Açılış Onayı: Hesap döneminin ilk ayına (envanter defteri için ilk gününe) ilişkin olarak alınan elektronik defter beratını,” “

Kapanış Onayı: Hesap döneminin son ayına (envanter defteri için son gününe) ilişkin olarak alınan elektronik defter beratını,”

Yapılan değişiklik ile envanter defteri de açılış ve kapanış onayına tabi tutuldu.

Tebliğin ikinci maddesi ile;

1.1.2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere Aynı Tebliğin 3.2.1 numaralı fıkrasının (3) numaralı bendinde yer alan “mükellefler.” ibaresi “mükellefler (Vergi Usul Kanununun 172 ve 173 üncü maddeleri gereğince defter tutmakla yükümlü olan dernek ve vakıfların iktisadi işletmelerinden bilanço esasına göre defter tutanların e-Defter uygulamasına dâhil olmaları zorunludur. Diğer taraftan, söz konusu maddeler kapsamında defter tutma yükümlülüğü bulunmayan dernek, vakıf, sendika, oda, birlik, federasyon, konfederasyon gibi mükellefler ile kurumlar vergisinden muaf olan kooperatifler ve iflas kararının devamı müddetince iflas halinde olan mükelleflerin e-Defter uygulamasına dahil olma zorunluluğu bulunmamaktadır.).” şeklinde değiştirilmiştir.

Yapılan bu değişiklik ile 1.1.2025 tarihinden itibaren defter tutmakla yükümlü olan dernek ve vakıfların iktisadi işletmelerinden bilanço esasına göre defter tutanlarda e-Defter uygulamasına dâhil oldular.

Defter tutma yükümlülüğü bulunmayan dernek, vakıf, sendika, oda, birlik, federasyon, konfederasyon gibi mükellefler ile kurumlar vergisinden muaf olan kooperatifler ve iflas kararının devamı müddetince iflas halinde olan mükellefler e-Defter uygulamasına dahil olmadığı vurgulandı.

Tebliğin üçüncü maddesi ile;

1.1.2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere Aynı Tebliğin 3.2.6 numaralı fıkrasına aşağıdaki paragraf eklenmiştir. “Söz konusu mükellefler, edefter.gov.tr adresinde format ve standardı belirlenen defterlerden envanter defterini ihtiyari bir şekilde e-Defter olarak tutabilirler. Başkanlık faaliyet konusu, mükellefiyet süresi, vergi, şirket veya mükellefiyet türü, aktif büyüklüğü, öz sermaye büyüklüğü, brüt satış hasılatı ve sektör gibi kriterleri ayrı ayrı veya birlikte dikkate alarak edefter.gov.tr adresinde yayımlanacak duyuru ile envanter defterinin e-Defter olarak tutulmasına ilişkin zorunluluk getirmeye yetkilidir.”

Yapılan bu değişiklik ile 1.1.2025 tarihinden itibaren Envanter defterinin ihtiyari olarak elektronik defter şeklinde tutulabilmesi sağlanmıştır.

Tebliğin dördüncü maddesi ile;

12/11/2024 tarihinden geçerli olmak üzere 31.12.2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere, Aynı Tebliğin 4.1.1 numaralı fıkrasının (a) ve (b) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Gerçek kişi mükelleflerin Nitelikli Elektronik Sertifika (NES) veya Mali Mühür ya da Dijital Vergi Dairesi veya e-Devlet Kapısı şifresi temin etmiş olmaları.  

b) Tüzel kişi mükelleflerin Mali Mühür ya da Dijital Vergi Dairesi veya e-Devlet Kapısı şifresi temin etmiş olmaları.”

Yapılan bu değişiklikle, gerek zorunlu olarak gerekse ihtiyari olarak defterlerini elektronik ortamda oluşturacak, kaydedecek, muhafaza ve ibraz edecek gerçek ve tüzel kişi mükelleflerin aşağıda yer alan şartları yerine getirerek edefter.gov.tr adresinde yayımlanan başvuru kılavuzuna uygun olarak e-Defter uygulamasına başvuruda bulunması gerekmektedir.

a) Gerçek kişi mükelleflerin Nitelikli Elektronik Sertifika (NES) veya Mali Mühür ya da Dijital Vergi Dairesi veya e-Devlet Kapısı şifresi temin etmiş olmaları.  

b) Tüzel kişi mükelleflerin Mali Mühür ya da Dijital Vergi Dairesi veya e-Devlet Kapısı şifresi temin etmiş olmaları.

c) e-Defterin tutulması, kaydedilmesi, onaylanması, saklanması ve ibrazında kullanılacak yazılımın, Başkanlıktan uyumluluk onayı almış bir yazılım olması.

Tebliğin beşinci maddesi ile;

1.1.2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere Aynı Tebliğin 4.3.1. numaralı fıkrasında yer alan “aylık dönemler” ibaresinden sonra gelmek üzere “(envanter defteri için hesap dönemi)” ibaresi, “olmaları gereken” ibaresinden sonra gelmek üzere “(envanter defteri için dahil oldukları)” ibaresi eklenmiştir.

Yapılan bu değişiklikle,1.1.2025 tarihinden itibaren Tebliğ kapsamında e-Defter uygulamasına dâhil olanlar, edefter.gov.tr adresinde duyurulan format ve standartlara uygun olarak aylık dönemler“(envanter defteri için hesap dönemi) itibarıyla e-Defterlerini oluşturmaya ve saklamaya başlayacaklardır. Bu Tebliğ kapsamında e-Defter uygulamasına dahil olan mükellefler dahil olmaları gereken“(envanter defteri için dahil oldukları) aydan itibaren söz konusu defterlerini kâğıt ortamında tutamazlar. Bu mükelleflerin kağıt ortamında tuttukları defterler hiç tutulmamış sayılır.

Tebliğin altıncı maddesi ile;

1.1.2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere Aynı Tebliğin 4.3.4. numaralı fıkrasında yer alan tablodan sonra gelmek üzere aşağıdaki paragraf eklenmiştir.

“Uygulamadan yararlananlar tarafından hesap dönemi (özel hesap dönemi dahil) bazında oluşturulacak envanter defterine ilişkin olarak;

a) Açılış onayı yerine geçen hesap döneminin ilk gününe ait e-Defter ve berat dosyalarının gelir vergisi mükelleflerinde hesap döneminin ilk ayını takip eden dördüncü ayın10 uncu günü sonuna kadar, diğer mükelleflerde hesap döneminin ilk ayını takip eden dördüncü ayın 14 üncü günü sonuna kadar, 

b) Kapanış onayı yerine geçen hesap döneminin son gününe ait e-Defter ve berat dosyalarının gelir vergisi mükelleflerinde gelir vergisi beyannamesinin verileceği ayı takip eden ayın 10 uncu gün sonuna kadar, diğer mükelleflerde kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği ayı takip eden ayın 14 üncü günü sonu kadar, 

Oluşturulması, NES veya Mali Mühürle zaman damgalı imzalanması/onaylanması ve bu defter ve berat dosyalarının e-Defter uygulamasına yüklenmesi suretiyle berat dosyalarının Başkanlıkça onaylı halinin alınması zorunludur.”

Bilindiği üzere gelir vergisi mükellefleri için e-Defter dosyalarının yüklenme süreleri ayın 10’una kadar; diğer mükellefler için ise ayın 14’üne kadar olacak şekilde güncellenmişti. Yapılan bu düzenleme ile ,1.1.2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere Tebliğin 4.3.4. numaralı fıkrasının sonuna envanter defterine ilişkin olarak bu paragraflar eklenmiştir.

Tebliğin yedinci maddesi ile;

31.12.2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere; Aynı Tebliğin 4.3.8. numaralı fıkrasında yer alan “imzalanması ve bu beratların” ibaresi “imzalanması ve e-Defter ve berat dosyalarının” şeklinde ve “e-Defter berat” ibaresi “e-Defter ve berat” şeklinde değiştirilmiştir.

Tebliğin sekizinci maddesi ile;

1.1.2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere Aynı Tebliğin 7.7. numaralı fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir. “Bu Tebliğin, envanter defterine münhasır olmak üzere öngörülen düzenlemelerine aykırı olmayan diğer düzenlemeleri envanter defteri için de geçerlidir.”

——————————

Hatırlatma:

Sirkülerimiz bilgilendirme amaçlı olup belirli bir konu hakkında genel çerçevede bilgi vermek amacını taşıdığından içerikten kaynaklanan veya içeriğe ilişkin ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.

Bu sirkümüzde yer verilen bilgiler yazının tarihi itibarıyla geçerli olup, yazı tarihinden sonra gerçekleşebilecek yasal değişiklikler, gelişecek uygulamalar ve yargı kararları ileride farklı düzenlemeleri ve değerlendirmeleri gerektirebilmektedir.

Bu nedenle konular ile ilgili karar vermeden önce profesyonel bir danışmandan görüş ve destek alınması tavsiye olunur.