Eğitim ve Öğretim Kazançları İstisnası

Bugün yeni bir eğitim dönemi daha başladı. Bu nedenle Eğitim ve öğretim Kazançları istisnasını hatırlamamızda yarar vardır diye bu sirkümüze konu ettik.

Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi ile eğitim ve öğretim işletmelerine tanınan kazanç istisnası;

  • 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında yer alan okul öncesi eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve orta öğretim özel okullarının işletilmesinden elde edilen kazançlar ile

 

  • Bankalar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara veya kamu yararına çalışan derneklere bağlı rehabilitasyon merkezlerinin işletilmesinden elde edilen kazançlara

uygulanacaktır.

İstisna kapsamında yer alan;

  • Okul Öncesi Eğitim Okulu; 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun 19, 20 ve 21 inci maddelerine göre kurulan ve mecburi ilköğretim çağına gelmemiş çocukların eğitimini sağlayan okulları,

 

  • İlköğretim Okulu; 1739 sayılı Kanunun 22-25 inci maddelerinde belirtilen ve 6-14 yaşlarındaki çocukların eğitim ve öğretimini sağlayan okulları,

 

  • Orta Öğretim Okulları; 1739 sayılı Kanunun 26-30 uncu maddelerinde belirtilen ve ilköğretime dayalı, en az üç yıllık öğrenim veren genel, mesleki ve teknik öğretim okullarını,

 

  • Özel Eğitim Okulları; engelliler için açılan okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim okullarını,

 

  • Rehabilitasyon Merkezleri; 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde kurularak faaliyet gösteren ve bedensel, zihinsel ve ruhsal özürleri nedeniyle normal yaşamın gereklerine uyamama durumunda olan kişilerin, fonksiyon kayıplarını gidermek ve toplum içinde kendi kendilerine yeterli olmasını sağlayan beceriler kazandırmak veya bu becerileri kazanamayanlara devamlı bakmak üzere kurulan sosyal hizmet kuruluşlarını,

ifade etmektedir.

1. İstisnadan yararlanma koşulları

1.1. Faaliyete geçme tarihi açısından

Eğitim ve öğretim kurumlarının söz konusu istisnadan yararlanabilmesi için;

  • 1.1.2006 tarihinden sonra faaliyete geçmiş olmaları ve

 

  • Müteakiben Maliye Bakanlığına yazılı olarak başvurmaları gerekmektedir.

1/1/2004 – 31/12/2005 tarihleri arasında faaliyete geçen özel okullarla ilgili olarak, mülga 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu hükümlerinin uygulanacağı tabiidir.

Maliye Bakanlığınca, Milli Eğitim Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle istisnaya izin verilmektedir.

İstisnanın uygulanıp uygulanmayacağı mükellefe Maliye Bakanlığınca bildirilmektedir.

1/1/2004 tarihinden önce faaliyete geçen öğretim kurumları bu istisnadan faydalanamazlar.

Burada esas olan kriter,

  • 625 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat çerçevesinde yeni bir okul açılışı olarak tanımlanması ve

 

  • Bu tanımlama ve fiilen öğretime başlamanın 1/1/2006 tarihinden sonra gerçekleşmiş olmasıdır.

1.2.  İstisnanın uygulanacağı süre açısından

Kurumlar Vergisi Kanununda yapılan anılan düzenleme 1/1/2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiş olduğundan, 1/1/2006 tarihinden itibaren faaliyete geçen okul ve rehabilitasyon merkezlerinin kazançları, faaliyete geçilen dönemden itibaren beş hesap dönemi kurumlar vergisinden istisna olacaktır.

Kurum açma izin belgesinin daha önceki bir tarihi taşıması, istisna uygulamasının süresini değiştirmez.

Örneğin, kurum açma izin belgesini 2006 yılında alan bir işletmenin Eylül 2007 tarihinde faaliyete geçmesi halinde, bu okulun işletilmesinden elde edilen kazançlara 2007 – 2011 vergilendirme dönemlerinde istisna uygulanacaktır.

1.3. Müracaat edilmesi ve müracaatın kabulü açısından

İstisna, eğitim ve öğretim kurumlarına yöneliktir. Burada esas olan öğretim kurumunun 1/1/2006 tarihinden sonra kurum açma ve öğretime başlama ruhsatını almış olması ve aldığı tarihten sonra istisna için müracaat etmiş olmasıdır.

Bu istisna süre bakımından sınırlı olduğu için eğitim ve öğretimin başladığı takvim yılından itibaren 5 yıllık süreden geriye kalan sürede istisnadan yararlanılmasında bir sakınca olmadığı düşünülmektedir.

Konuyu bir örnekle açıklayacak olursak;

08/08/2006 tarihi itibariyle kurum açma ve öğretime başlama ruhsatını alan ve 2006 yılında eğitim öğretim faaliyetine başlayan ancak istisna için 25.09.2008 tarihinde müracaat eden müracaatı da kabul edilerek 2009 vergilendirme dönemi itibariyle eğitim kurumları kazanç istisnasını uygulamaya başlayabileceği kendine tebliğ edilen özel okul 2009-2010-2011 yıllarında istisnadan faydalanabilecektir.

1.4. İstisnanın uygulanacağı kazanç açısından

İstisna, okulların eğitim – öğretim, merkezlerin ise rehabilitasyon faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına uygulanacaktır. Dolayısıyla, eğitim tesisleri ile rehabilitasyon merkezlerinde yer alan büfe, kantin, kafeterya, kitap satış yeri gibi tesislerin gerek bizzat işletilmesinden gerekse kiraya verilmesinden elde edilen kazançlara istisna uygulanması söz konusu değildir. Yemek ve konaklama hizmetlerinin okul bünyesinde verildiği ve bu hizmetlere ilişkin bedelin okul ücretine dahil olduğu durumlarda, elde edilen kazanç herhangi bir ayrıma tabi tutulmaksızın istisna uygulamasına konu olacak olup yemek hizmetinin dışarıdan satın alınması istisna uygulanmasına engel teşkil etmeyecektir.

2. İstisna süresi içinde yeni okul açılması

Eğitim öğretim işletmeleri ile rehabilitasyon merkezleri kazanç istisnasından yararlanan mükelleflerin, işletilen okul ve merkezlere ilave olarak yeni okul veya merkez açmaları durumunda, yeni açılan okul veya merkezden elde edilen kazanç, istisna uygulaması açısından ayrı bir birim olarak değerlendirilecektir. Yani, istisna uygulaması okul veya merkez bazında yapılacaktır.

Örneğin; Ankara’da 2006 yılında bir ilköğretim okulunu işletmeye başlayan Kurum (A)’nın, 2007 yılında İstanbul’da da bir ilköğretim okulu açması halinde, bu iki okuldan elde edilen kazançlara ilişkin istisna ayrı ayrı uygulanacaktır. Dolayısıyla, Ankara’daki okuldan elde ettiği kazanç, 2006 – 2010 yıllarında, İstanbul’da faaliyete geçen okuldan elde edilen kazanç ise 2007 – 2011 yıllarında istisnadan yararlanacaktır.

İstisna uygulaması açısından, mükelleflerin kayıtlarını farklı yıllarda faaliyete geçen işletmelerinden elde edilen kazançları ayrı ayrı tespit etmeye imkan verecek şekilde tutmaları gerekmektedir.

Diğer taraftan, 625 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat çerçevesinde yeni bir okul açılışı olarak tanımlanmayan, mevcut okul kapasitesinin genişletilmesi veya başka bir binaya taşınılması hallerinde istisna uygulaması söz konusu olmayacaktır.

3. İstisnadan yararlanan işletmenin satılması veya devredilemsi

Eğitim ve öğretim istisnasından yararlanan mükelleflerin bu işletmeleri başka bir kuruma devretmeleri halinde, devralan kurum istisnadan beş hesap dönemi değil, faydalanılmayan dönem kadar yararlanacaktır. Örneğin; (A) Anonim Şirketi 2006 yılı içinde faaliyete geçen bir özel okulu, 2008 yılında (B) Limited Şirketine devretmiştir. Bu durumda, (B) Limited Şirketince istisnaya ilişkin şartların yerine getirilmesi halinde, bu özel okul işletmesinden 2008, 2009 ve 2010 yıllarında elde ettiği kazançlar kurumlar vergisinden istisna edilecektir. Devreden kurum ise söz konusu okuldan, devir tarihine kadar elde ettiği kazançlar için istisnadan yararlanabilecektir.