İndirimli oranlı teslimlerde Yılı İçinde İade İşlemi
11 Kasım 2022 Sirkü 1697
KDV Kanunun 29/2 inci maddesi;
“Bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı, mükellefin vergiye tâbi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki dönemlere devrolunur ve iade edilmez. Şu kadar ki, 28 inci madde uyarınca Cumhurbaşkanı tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup indirilemeyen ve tutarı Cumhurbaşkanınca tespit edilecek sınırı aşan vergi, bu mükelleflerin vergi ve sosyal sigorta prim borçları ile genel ve katma bütçeli idareler ile belediyelere olan borçlarına ya da döner sermayeli kuruluşlar ile sermayesinin % 51’i veya daha fazlası kamuya ait olan veya özelleştirme kapsamında bulunan işletmeler ile organize sanayi bölgelerinden temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine ilişkin borçlarına mahsuben ödenir. Ancak mahsuben iade edilmeyen vergi, Maliye Bakanlığınca belirlenen sektörler, mal ve hizmet grupları ve dönemler itibarıyla yılı içinde nakden iade edilebilir. Yılı içinde mahsuben iade edilemeyen vergi izleyen yıl içinde talep edilmesi şartıyla nakden veya mükellefin yukarıda sayılan borçlarına mahsuben iade edilir. Cumhurbaşkanı, vergi nispeti indirilen mal ve hizmet grupları ile sektörler itibarıyla, iade hakkını kısmen veya tamamen ya da amortismana tabi iktisadi kıymetler dolayısıyla yüklenilen katma değer vergisi ile sınırlı olmak üzere kaldırmaya; Maliye Bakanlığı, bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”
Amir hükmü gereğince Maliye Bakanlığı bu yetkisini kullanarak İndirimli oranlı işlemlerde iade uygulamasını KDVGUT III/B-3. “İndirimli Orana Tabi İşlemlerde İade Uygulaması” ana başlıklı bölümde detaylarıyla açıklamıştır.
3.2.5. “Yılı İçinde Nakden İade İşlemi” adlı alt bölümünde de yılı içinde nakden iadenin usul ve esaslarını belirlemiştir.
KDVGUT de değişiklik yapan 43 sıra nolu Tebliğdeki değişikliklerle beraber İndirimli oranlı işlemlerde Yılı İçinde Nakden İade sistemi biri aylık, diğeri de altı aylık olmak üzere iki farklı şekilde uygulanacaktır.
Konu aşağıda ana hatları itibariyle açıklanmıştır.
1- Aylık iadeye tabi teslimler ve KDV oranları
KDVGUT III/B-3.2.5 bölümünde İndirimli Orana Tabi İşlemlerde aylık nakden iade işleminin,
– İndirimli orana tabi konut
ve
– 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki (II) sayılı listenin 28, 29, 31 ve 34’üncü sırasında sayılan teslimler,
İçin uygulanacağı belirlenmiştir.
Bu belirlemeler ışığında;
a) İndirimli orana tabi Konutlar ve KDV oranları
– Yapı kullanma ruhsatı 1.1.2013 ile 31.12.2016 tarihleri arası olan ve büyükşehir belediye sınırları içindeki 150 m2 nin altındaki konutlarda arsanın m2 emlak vergi değeri 500 TL’den az olanlarda KDV %1,
500-1.000 TL arasında olanlarda KDV %8,
– Yapı kullanma ruhsatı 1.1.2017 ile 1.4.2022 tarihleri arası olan ve büyükşehir belediye sınırları içindeki 150 m2 nin altındaki konutlarda arsanın m2 emlak vergi değeri 1.000 TL’den az olanlarda KDV %1,
1.000-2.000 TL arasında olanlarda KDV %8,
– Yapı ruhsat tarihi 1 Nisan 2022’den sonra olanlarda Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde bulunup bulunmadığına ve arsa vergi değerine bakılmaksızın,
6/5/2012 tarihli ve 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında rezerv yapı alanı ve riskli alan olarak belirlenen yerler ile riskli yapıların bulunduğu yerlerde dönüşüm projeleri çerçevesinde yapılan konutların net alanının 150 m2’ye kadar olan kısmı ile belediyeler, il özel idareleri, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ve bunların % 51 veya daha fazla hissesine ya da yönetiminde oy hakkına sahip oldukları işletmeler tarafından konut yapılmak üzere projelendirilmiş arsaların (sosyal tesisler için ayrılan bölümler dahil) net alanı 150 m2’nin altındaki konutlara isabet eden kısmı KDV %1,
Konutların net alanlarının 150 m2 ye kadar olan kısmı KDV %8
b) 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki (II) sayılı listenin
– 28 inci sırasında sayılan KDV oranı %8 olan teslimler (Tarım makinaları ve cihazları)
Tarıma ve bahçeciliğe ait olanlar (sıvı veya toz halindeki maddeleri püskürtmeye, dağıtmaya veya pülverize etmeye mahsus mekanik cihazlar, Diğerleri (Tarımda kullanılmak üzere özel olarak imal edilmiş pnömatik elevatörler ve konveyörler), Zirai traktörlere takılmak üzere imal edilenler (Tarımda kullanılmak üzere özel olarak imal edilmiş yükleyiciler), Zirai traktörler için hidrolik kaldırıcılar, Pulluklar, Diskli tırmıklar (diskorolar), Diğerleri: (Tırmıklar, skaritikatörler, kültivatörler, zararlı otları ayıklayan makinalar, çapa makinaları), Gübreleme makina ve cihazları, Çayır biçme makinaları (traktörlere monte edilen parmaklı biçme makinaları dahil), Ot hazırlama makina ve cihazları, Ot ve saman balyalama makina ve cihazları (ot ve samanları toplayıp demet veya balya yapmaya mahsus olanlar dahil), Biçer döverler, Diğer harman makina ve cihazları, Kök ve yumru sökme makinaları, Kendinden hareketli olanlar (silaj makinası), Diğerleri (silaj makinası), Orak makinaları (biçerler), Biçer toplarlar, Biçer bağlarlar, Pamuk hasat makinası, Mısır hasat makinası, Mısır toplama ve daneleme makinaları, Diğerleri (diğer hasat ve harman makina ve cihazları),Aksam ve parçalar (84.33 pozisyonundaki makina ve cihazlara ait olanlar), Süt sağma makinaları, Hayvan yemlerini hazırlamaya mahsus makina ve cihazlar, Otomatik yalaklar, Arıcılığa mahsus bal mumunu petek yapan makina ve cihazlar, Arıcılığa mahsus diğer makina ve cihazlar, Mekanik hayvan kırkma makinaları (elle çalışanlar hariç), Hayvan kırkma makinaları, Motokültörler, Motor gücü 18 kW.ı geçmeyenler (traktörler), Motor gücü 18 kW.ı geçen fakat 37 kW.ı geçmeyenler (traktörler), Motor gücü 37 kW.ı geçen fakat 59 kW.ı geçmeyenler (traktörler), Motor gücü 59 kW.ı geçen fakat 75 kW.ı geçmeyenler (traktörler), Motor gücü 75 kW.ı geçen fakat 90 kW.ı geçmeyenler (traktörler), Motor gücü 90 kW.ı geçenler (traktörler), Tarımda kullanılmaya mahsus kendinden yüklemeli veya boşaltmalı römork ve yarı römorklar.
– 29 uncu sırasında sayılan KDV oranı %8 olan teslimler (Tekstil ve metal makinaları)
Paletli ekskavatörler (kulesi 360 derece dönebilen), Lastik tekerlekli olanlar (kulesi 360 derece dönebilen makina ve cihazlar), Beko loder, Örgü makinaları, dikiş-trikotaj makinaları ve gipe edilmiş iplik, tül, dantela, işleme, şeritçi ve kaytancı eşyası veya file imaline mahsus makina ve cihazlar ve Diğerleri (diğer dikiş makinaları)püskül, ponpon makina ve cihazları, Ev tipi dikiş makinaları, Otomatik üniteler (diğer dikiş makinaları), Metal işlemeye mahsus torna tezgahları (tornalama merkezleri dahil), Metalleri talaş kaldırmak suretiyle delmeye, raybalamaya, frezelemeye, diş açmaya veya vida yuvası açmaya mahsus takım tezgâhları (kızaklı işlem üniteleri dahil) [84.58 pozisyonundaki torna tezgahları (tornalama merkezleri dahil) hariç],
– 31 inci sırasında sayılan KDV oranı %8 olan teslimler (LPG)
– 34’üncü sırasında sayılan KDV oranı %8 olan teslimler
Mesken ve tarımsal sulama abone gruplarına yapılan elektrik teslimleri,
2- 6 Aylık dönem halinde iadeye tabi indirimli oranlı teslimler ve KDV oranı (Gıda maddeleri)
43 sıra nolu KDVGUT değişiklik yapan Genel tebliğ ile KDVUGT III/B-3.2.5 bölümüne eklenen yeni fıkra ile;
1 Kasım 2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere (I) sayılı listenin (A) bölümü kapsamında yer alan Gıda maddelerinin Ocak-Haziran dönemindeki teslimlerinden doğan KDV iadelerinin, en erken ilgili yılın Haziran dönemi en geç ilgili yılın Kasım dönemi itibarıyla talep edilmesi kaydıyla nakden yapılır.
Böylece KDV oranı %1 olan,
– Canlı hayvanlar, etler ve yenilen sakatat, Balıklar (Süs balıkları hariç), kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar ve suda yaşayan omurgasız hayvanlar, Süt ürünleri, hayvansal menşeli ürünler (İnsan gıdası olarak kullanılmaya elverişli olmayanlar hariç), hayvanlar (yalnız tavşanlar, geyikler, dağ keçisi, keklik, devekuşu, bıldırcın, çulluk, yabani ördek ve kazlar, sülün, beç tavuğu),
– Yenilen meyveler ve bazı kök ve yumurtalar, Kahve, çay, Paraguay çayı ve baharat,
– Tam ve parça halinde hayvan bağırsakları, mesaneleri, mideleri, kurutulmuş şirdenler,
– Canlı ağaçlar ve bitkiler, kökler ve benzerleri,
– Hububat, Değirmencilik ürünleri; Malt, nişasta inülin, buğday guluteni,
– Sebze ve meyveler, bunların tohum, çekirdek ve sporları, nane, şeker kamışı, pamuk tohumu ve çiğiti, yağlı tohum ve meyvelerin un ve kaba unları,
– İnsan gıdası olarak kullanılmaya elverişli olanlar ile bunların üretiminde kullanılmaya elverişli olan ham yağlar,
– Şeker ve şeker mamulleri, kakao ve kakao müstahazları,
– Hububat, un, nişasta veya süt müstahazları; pastacılık ürünleri,
– Sebzeler, meyveler, sert kabuklu meyveler ve bitkilerin diğer kısımlarından elde edilen müstehazlar,
– Sular, Mineral sular, gazlı sular, tabi mineral sular, sade gazozlar, meyveli gazozlar, kolalı gazozlar,
– Zeytin küspesi, insan tüketimine mahsus tuz,
Teslimleri İçin Yıllık nakden iade sistemi kısmen 6 şar aya bölünmek suretiyle ilk 6 aylık dönem için daha erken iade talep edilebilecektir.
Bu kapsamında yer alan malların teslimlerinden doğan yılı içinde nakden iade tutarının, işlemlerin yapıldığı yılın Ocak-Haziran dönemi için altı aylık olarak ve Haziran dönemi sonu itibarıyla hesaplanır.
3- Yılı içinde iade ile ilgili ortak hükümler
3.1. Nakden iade
Bu teslimlerinden doğan yılı içinde nakden iade tutarının hesaplanmasında Tebliğin (III/B-3.1.1.) bölümünde (Yılı İçinde Talep Edilen Mahsuben İade Tutarlarının Hesaplanması-aylar itibarıyla ve kümülatif olarak) yer alan açıklamalar dahilinde,
İade taleplerinin yerine getirilmesinde ise Tebliğin (III/B-3.2.1.) bölümünde belirtildiği üzere;
Vergilendirme dönemleri itibarıyla 10.000 TL’yi aşmayan nakden iade talepleri YMM raporu, vergi inceleme raporu ve teminat aranmaksızın yerine getirilir, talep belgelerin tamamlandığı tarih itibarıyla geçerlik kazanır. Söz konusu belgelerin veya belgelerde yer alması gereken bilgilerin eksikliği durumunda Tebliğin (IV/A-2.1.2.) bölümündeki;
“- Vergi dairesine olan borçlara mahsup taleplerinde vergi daireleri, belge ya da belgelerdeki muhteviyat eksikliklerini veya KDVİRA sisteminin tespit ettiği olumsuzlukları mükellefe yazı ile bildirirler. Yazının tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde eksiklikleri/olumsuzlukları gideren mükelleflerin iade talepleri bu tarih itibariyle yerine getirilir
– 30 günlük ek süreden sonra eksiklikleri/olumsuzlukları gideren mükelleflerin iade talepleri ise eksikliklerin/olumsuzlukların giderildiği tarih itibarıyla yerine getirilir.
– İade dilekçesinin verilmesi ancak elektronik ortamda gönderilmesi gereken belgelerin gönderilmemesi veya belgelerin muhteviyatında eksiklikler bulunması halinde de”
Bu açıklamalar çerçevesinde hareket edilir.
10.000 TL ve üstündeki iade talepleri, vergi inceleme raporu veya YMM Raporuna göre yerine getirilir.
Talep tutarının 10.000 TL’yi aşan kısmı kadar teminat gösterilmesi halinde ilgili belgelerin tamamlanıp teminatın verildiği tarih itibarıyla iade talebi geçerlik kazanır ve teminat, vergi inceleme raporu veya YMM Raporu ile çözülebilir. YMM Raporlarında, iadenin talep edildiği yıl için belirlenen limitler geçerli olur. Örneğin; 2020 yılında gerçekleşen işlemlerle ilgili olarak 2021 yılı içerisinde yapılacak iade taleplerinde 2021 yılı için YMM Raporu ile azami alınabilecek iade tutarına ilişkin limitler uygulanır.
İade talebi; iadenin vergi inceleme raporuna göre sonuçlandırılması durumunda iade talep dilekçesinin verildiği tarih itibarıyla, YMM Raporu ile talep edilmesi halinde ise YMM Raporunun ibraz edildiği tarih itibarıyla geçerlik kazanır.
Ancak, 10.000 TL ve üstündeki nakden iade taleplerinin, teminat verilmeksizin vergi inceleme raporuna göre sonuçlandırılmasının talep edilmesi halinde, iade vergi inceleme raporunun vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihte yapılır.
3.2. Mahsuben iade işlemi,
Mahsuben iade taleplerinde aşağıdaki şekilde hareket edilir.
a) Tutarın 10.000 TL’yi aşmaması halinde mahsup talepleri, ilgili belgelerin tamamlanması şartıyla incelemesiz ve teminatsız yerine getirilir.
b) İade tutarının 10.000 TL’yi aşması ve teminat gösterilmesi halinde;
-İncelemesiz/teminatsız mahsup talepleri, ihracatın gerçekleşmesi beklenilmeden Tebliğin (III/B-3.2.1.) bölümündeki belgelerin;
i- Takvim yılı başından mahsup hakkının doğduğu döneme kadar yapılan alışlara ilişkin fatura ve benzeri belgeler ile aynı dönemde yapılan indirimli orana tabi satışlara ilişkin fatura ve benzeri belgelerin listesi.
ii-Takvim yılı başından mahsup hakkının doğduğu döneme kadar iade edilecek vergi tutarının hesaplanmasına ilişkin olarak dönemler itibarıyla hazırlanacak tablo.
iii- Cari yıl içerisinde bir iade talebi sonuçlandırıldıktan sonra yapılacak iade taleplerinde, iade hakkı doğuran işlemin ait olduğu dönemden iadenin talep edildiği döneme kadar aradaki dönemlere ilişkin olarak indirilecek KDV listesi, indirimli orana tabi işlemlere ait satış faturaları veya bu faturaların dökümünü gösteren liste ile yüklenilen KDV listesi ve tablosu.
iv- Kollektif şirketler ile adi ortaklıklar adına ortaya çıkan KDV iade alacaklarının ortakların borçlarına yönelik mahsup taleplerinde mahsup talep dilekçesine, yukarıda sayılan belgelerin yanı sıra, diğer ortakların mahsup yapılmasına izin verdiğini gösteren noter tarafından onaylanmış bir belge.
Bu belgelerin tamamlanıp teminatın gösterildiği tarihte geçerlik kazanır, alınan teminat ihracatın gerçekleşip Tebliğin (III/B-3.2.3.) bölümündeki belirtilen,
”Yılın başından cari döneme kadar aylar itibarıyla ve kümülatif sütunlara da yer verilmek suretiyle, incelemesiz/teminatsız mahsup kapsamına giren teslim bedelleri, bunlar dışındaki indirimli orana tabi diğer işlem bedelleri (birden fazla işlem varsa toplamları alınarak tek tutar olarak ifade edilecektir) ve her ikisinin toplamını gösteren bir tablonun”
İbrazı üzerine iade edilir.
– İncelemesiz/teminatsız mahsuba konu işlemler dışındaki mahsuben iade talepleri yukarıdaki belgelerin tamamlanıp teminat gösterildiği tarihte geçerlik kazanır, teminat vergi inceleme raporu ya da YMM Raporunun ibrazı üzerine iade edilir.
c) İade tutarının 10.000 TL’yi aşması ve teminat gösterilmemesi halinde,
-Tebliğin (III/B-3.2.3.) bölümündeki işlemlerden kaynaklanan;
“İndirimli orana tabi malların oldukları gibi ihraç edilmeleri şartıyla mükellefler tarafından;-Dış Ticaret Sermaye Şirketlerine, -Sektörel Dış Ticaret Şirketlerine, -Yarıdan Fazla Hissesine Sahip Oldukları Şirketlere, -Kendi Hisselerinin Yarısından Fazlasına Sahip Olan Şirketlere, tesliminden doğan yılı içindeki mahsup talepleri”
Miktara bakılmaksızın vergi inceleme raporu, YMM Raporu ve teminat aranılmadan ihracatın gerçekleşip ilgili belgelerin tamamlandığı tarih itibarıyla yerine getirilir.
– Diğer kısma ilişkin mahsup talepleri ise; mahsuben iadenin vergi inceleme raporuna göre sonuçlandırılması durumunda iade talep dilekçesinin verildiği tarih itibarıyla, YMM Raporu ile talep edilmesi halinde ise YMM Raporunun ibraz edildiği tarih itibarıyla, Geçerlilik kazanır.
————————
Hatırlatma:
Sirkülerimiz bilgilendirme amaçlı olup belirli bir konu hakkında genel çerçevede bilgi vermek amacını taşıdığından içerikten kaynaklanan veya içeriğe ilişkin ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.
Bu sirkümüzde yer verilen bilgiler yazının tarihi itibarıyla geçerli olup, yazı tarihinden sonra gerçekleşebilecek yasal değişiklikler, gelişecek uygulamalar ve yargı kararları ileride farklı düzenlemeleri ve değerlendirmeleri gerektirebilmektedir.
Bu nedenle konular ile ilgili karar vermeden önce profesyonel bir danışmandan görüş ve destek alınması tavsiye olunur.