İrtibat Bürolarının Kuruluş ve İşleyişlerine İlişkin Esaslar

3 Temmuz 2012 tarihli ve 28342 sayılı Resmi Gazete’de “Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” yayımlandı.

Söz konusu yönetmelikle, irtibat bürolarının kuruluş ve işleyişlerine ilişkin esaslarda değişiklikler yapılmıştır.

Yapılan değişiklikler özetle aşağıdaki şekildedir:

  • Ekonomi Bakanlığı, yeni kurulan şirketlerin      Türkiye’de irtibat bürosu açma taleplerini, şirketin faaliyet konusu,      sermayesi ve istihdam edilen personel sayısı gibi unsurlar çerçevesinde      değerlendirerek faaliyet izninin verilmesi için şirketin kuruluşundan      itibaren en az bir yıllık sürenin geçmesi koşulunu öngörebilecektir.

  • Kuruluş ve süre uzatımına ilişkin müracaatların,      istenilen bilgi/belgelerin tam ve eksiksiz olması kaydıyla, başvuru      tarihinden itibaren 5 iş günü içinde sonuçlandırılacağına ilişkin      düzenleme, 15 iş gününe çıkarılmıştır.

  • Ekonomi Bakanlığı, gerekli görmesi durumunda,      faaliyet göstermek için izin, lisans veya benzeri yetkiler alınması      gereken diğer sektörlerde yabancı şirketlerin irtibat bürosu açma      taleplerini, söz konusu izin veya lisansı veren kurum ya da kuruluşların      görüşlerini alarak sonuçlandırabilecektir.

  • Başvuru sırasında istenen belgelere; başvuru      formu (EK-6), İrtibat bürosu tarafından yürütülecek işlerin kapsamını ve      büronun ticari faaliyet yürütmeyeceğine ilişkin taahhüdü içeren beyanname      (EK-7) ve beyannameyi imzalayan yabancı şirket yetkilisinin imza yetkisini      gösterir belge eklenmiştir.

  • Başvuru belgelerinin ve irtibat bürosunun      faaliyet süresi boyunca Genel Müdürlüğe sunulan belgelerin aslının ibraz      edilmesi halinde, belgenin bir örneği Genel Müdürlük tarafından      onaylanarak aslı başvuru sahibine iade edilecektir.

  • İrtibat bürolarına Bakanlık tarafından ilk      başvurularda, azami 3 yıl süre ile beyan edilen faaliyet kapsamında izin      verilecektir. Faaliyet sürelerini uzatmak isteyen büroların, faaliyet      süresinin sona ermesinden önce Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel      Müdürlüğüne müracaat etmeleri gerekmektedir.

  • Genel Müdürlük süre uzatma taleplerini, büronun      geçmiş yıl faaliyetleri, yabancı şirketin Türkiye’de geleceğe yönelik iş      planı ve hedefleri, mevcut ve öngörülen harcama tutarı ile istihdam edilen      personel sayısı çerçevesinde değerlendirerek yürütülecek faaliyetin      niteliğine uygun şekilde yönetmelikte belirtilen sürelerde (5 yıl veya 10      yıl) sonuçlandırabilecektir.

  • Pazar araştırması veya yabancı şirketin      ürünlerinin ya da hizmetlerinin tanıtımını yapmak üzere izin alan      büroların faaliyet süreleri uzatılmayacaktır.

  • Kuruluş izni alan irtibat büroları, vergi      dairesine kayıt belgesinin ve büro ile ilgili kira sözleşmesinin bir      örneğini en geç 1 ay içinde Genel Müdürlüğe ileteceklerdir.

  • İrtibat büroları, her yıl en geç Mayıs ayı sonuna      kadar, büronun geçmiş yıl faaliyetleri hakkında, sirküler ekinde yer alan      EK-4 İrtibat Bürolarının Faaliyetlerine İlişkin Bilgi Formu’nu ve ekli      belgelerini Bakanlığa göndermeleri gerekmektedir. Bu formu ve ekli belgelerini      göndermeyen irtibat bürolarının, süre uzatma talepleri değerlendirmeye      alınmayacaktır. Faaliyet izinleri de resen iptal edilebilecektir.

Yukarıda bahsedilen değişikliklere ilişkin maddelerin eski ve yeni halleri aşağıdaki şekilde gösterilebilir.

1. İrtibat Bürosu Kuruluşuna İlişkin Yapılan Değişiklikler

20/8/2003 tarihli ve 25205 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliği’nin İrtibat Bürosu Kuruluşu başlıklı 6 ıncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Yeni düzenleme:

 

MADDE 6 – Bakanlık, yabancı ülke kanunlarına göre kurulmuş   şirketlere, Türkiye’de ticari faaliyette bulunmamak kaydıyla irtibat bürosu   açma izni vermeye ve bu izinlerin süresini uzatmaya yetkilidir.

 

Bakanlık, yeni kurulan şirketlerin Türkiye’de irtibat bürosu açma   taleplerini, şirketin faaliyet konusu, sermayesi ve istihdam edilen personel   sayısı gibi unsurlar çerçevesinde değerlendirerek faaliyet izninin verilmesi   için şirketin kuruluşundan itibaren en az bir yıllık sürenin geçmesi koşulunu   öngörebilir.

 

Kuruluş ve süre uzatımına ilişkin müracaatlar, istenilen bilgi/belgelerin   tam ve eksiksiz olması kaydıyla, başvuru tarihinden itibaren on beş iş günü içinde sonuçlandırılır.

 

Yabancı şirketlerin, para ve sermaye piyasaları, sigortacılık gibi özel   mevzuatı bulunan finansal   alanlarda   faaliyette bulunmak amacıyla irtibat bürosu açma talepleri, ilgili özel   mevzuatı çerçevesinde yetkili kılınan kurum veya kuruluşlarca   değerlendirilir. Bakanlık,   gerekli görmesi durumunda, faaliyet göstermek için izin, lisans veya benzeri   yetkiler alınması gereken diğer sektörlerde yabancı şirketlerin irtibat   bürosu açma taleplerini, söz konusu izin veya lisansı veren kurum ya da   kuruluşların görüşlerini alarak sonuçlandırabilir.

 

 

2. Müracaatta Aranacak Belgelere İlişkin Yapılan Değişiklikler

Aynı Yönetmeliğin Müracaatta Aranacak Belgeler başlıklı 7 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Yeni   düzenleme:

 

“Madde 7 – Türkiye’de irtibat bürosu kurmak için aşağıdaki belgelerle   Bakanlığa müracaat edilir.

 

a)     Başvuru formu (EK-6),

 

b)    İrtibat bürosu tarafından yürütülecek işlerin kapsamını ve büronun ticari   faaliyet yürütmeyeceğine ilişkin taahhüdü içeren beyanname (EK-7) ve   beyannameyi imzalayan yabancı şirket yetkilisinin imza yetkisini gösterir   belge,

 

c)     Yabancı şirkete ait ve ilgili Türk Konsolosluğunca veya   Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı çerçevesinde hazırlanan Yabancı Resmi   Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi hükümlerine göre   tasdik edilmiş Faaliyet Belgesi,

 

ç) Yabancı şirket hakkında hazırlanmış Faaliyet   Raporu veya bilanço ve gelir tablosu,

 

d)    İrtibat bürosunun faaliyetlerini yürütmekle görevli olarak atanan kişiye/kişilere verilecek yetki belgesi,

 

e)     İrtibat bürosunun kuruluş işlemlerinin başka bir kimse aracılığı ile   yürütülmesi durumunda vekâletname.

 

Başvuru belgelerinin ve irtibat bürosunun faaliyet süresi boyunca Genel   Müdürlüğe sunulan belgelerin aslının ibraz edilmesi halinde, belgenin bir   örneği Genel Müdürlük tarafından onaylanarak aslı başvuru sahibine iade   edilir.”

3. İrtibat Bürolarının Faaliyet Sürecine İlişkin Yapılan Değişiklikler

Aynı Yönetmeliğin İrtibat Bürolarının İşleyişi Hakkında Hükümler başlıklı 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Yeni   düzenleme:

 

“Madde – İrtibat bürolarının faaliyet sürecinde aşağıdaki esaslar   geçerlidir.

 

a)     İrtibat bürolarına ilk başvurularda, azami 3 yıl süre ile beyan edilen faaliyet kapsamında izin verilir. Faaliyet sürelerini uzatmak isteyen bürolar, faaliyet süresinin sona   ermesinden önce Genel Müdürlüğe müracaat ederler.

 

b)    Genel Müdürlük süre uzatma taleplerini, büronun geçmiş yıl faaliyetleri,   yabancı şirketin Türkiye’de geleceğe yönelik iş planı ve hedefleri, mevcut ve öngörülen harcama tutarı ile istihdam edilen personel sayısı   çerçevesinde değerlendirerek yürütülecek faaliyetin niteliğine uygun şekilde   aşağıda belirtilen sürelerle sonuçlandırabilir. Pazar araştırması veya   yabancı şirketin ürünlerinin ya da hizmetlerinin tanıtımını yapmak üzere izin   alan büroların faaliyet süreleri uzatılmaz.

 

Faaliyet

Süre (Yıl)

 

Temsil ve ağırlama

5

(Yabancı şirketin sektörel kuruluşlar     nezdinde ve ilgili organizasyonlarda temsil edilmesi, yabancı şirket     yetkililerinin Türkiye’deki iş temaslarının koordinasyonu ve organizasyonu,     bu kişilerin ofis kullanım ihtiyaçlarının karşılanması)
Türkiye’deki     tedarikçilerin kalite ve standart açısından kontrolü, denetimi ve tedarikçi     temini

5

(Yabancı şirket     adına üretim yaptırılan firmaların, yabancı şirketin kalite standartları     çerçevesinde denetlenmesi, yabancı şirketin ürün ve üretici taleplerinin     temini)
Teknik destek

5

(Distribütörlere     yönelik eğitim veya teknik destek sağlanması, tedarikçi üreticilere kalite     standartlarını arttırmaları yönünde destek hizmeti sunulması)
 

Haberleşme ve bilgi     aktarımı

5

(Türkiye ile iş     ilişkisi içinde bulunan yabancı şirkete iletilmek üzere piyasadaki     gelişmeler, tüketici eğilimleri, rakip firmaların ve distribütörlerin satış     durumları, distribütör firmanın performansı, vb. konulara ilişkin     bilgilerin toplanması ve aktarılması)
 

Bölgesel yönetim merkezi

(Yabancı şirketin,     diğer ülkelerdeki birimlerine yönelik olarak; yatırım ve yönetim     stratejilerinin oluşturulması, planlama, tanıtım, satış, satış sonrası     hizmetler, marka yönetimi, finansal yönetim, teknik destek, AR-GE, dış     tedarik, yeni geliştirilen ürünlerin test edilmesi, laboratuvar hizmetleri,     araştırma ve analiz, çalışanların eğitimi gibi faaliyetlere ilişkin     koordinasyon ve yönetim hizmeti sağlanması)

10

 

c)  Kuruluş izni alan irtibat büroları, vergi   dairesine kayıt belgesinin ve büro ile ilgili kira sözleşmesinin bir örneğini en geç 1 ay içinde Genel Müdürlüğe   iletirler. Bürolar adres, büro yetkilisi/yetkilileri veya yabancı şirketin unvan değişikliklerini,   değişikliğin gerçekleşmesinden itibaren en geç 1 ay içinde, yeni adresi gösterir kira sözleşmesi, yeni   atanan kişiye ilişkin yetki belgesi ya da yabancı şirketin unvan   değişikliğine ilişkin belge/belgeler ile birlikte Genel Müdürlüğe bildirirler.

 

ç)  İrtibat büroları, her yıl en geç Mayıs ayı   sonuna kadar, büronun geçmiş yıl faaliyetleri hakkında, bu Yönetmelik ekinde yer alan EK-4 İrtibat   Bürolarının Faaliyetlerine İlişkin Bilgi Formu’nu ve ekli belgelerini Bakanlığa   gönderirler. Bu formu ve ekli belgelerini göndermeyen   irtibat bürolarının, süre uzatma talepleri değerlendirmeye alınmaz. Faaliyet   izinleri de resen iptal edilebilir.

 

d)    İrtibat bürolarının faaliyetlerini, mevzuata ve izinlerinde belirtilen   faaliyet konusuna uygun şekilde yürütüp yürütmedikleri, resen veya ilgili   kurum ve kuruluşların yazılı bildirimleri üzerine Bakanlık tarafından   denetlenebilir. Yapılan denetim sonucunda, izin kapsamı dışında faaliyet   gösterdikleri tespit edilen bürolara, fiilen yürütülen faaliyet için izin   başvurusu yapmalarını teminen otuz gün süre verilir. Bu süre, haklı   gerekçelerin varlığı halinde en fazla otuz gün daha uzatılabilir. Verilen   süre sonunda başvuruda bulunmayan büroların faaliyet izni iptal edilir.   Denetim sonucunda ticari faaliyet yürüttüğü tespit edilen büroların ise   faaliyet izni iptal edilerek ilgili mercilere bildirilir.

 

e)   İrtibat bürolarının   faaliyetlerini sona erdirmesi durumunda kapatma işlemi için, ilgili vergi   dairesinden alınacak iş bırakma-yoklama fişi Genel Müdürlüğe gönderilir.   Bürolar, kapanış ve tasfiye sonucunda oluşan bakiye haricinde, transfer   talebinde bulunamazlar.”