Defter Tasdiki

Bilindiği üzere İçinde bulunduğumuz Aralık ayı öteden beri vergi mükellefiyeti devam edenlerin VUK nun 176 ve müteakip maddeleri gereğince tutmak zorunda oldukları defterlerini tasdik ettirmeleri gereken aydır.

Bu nedenle defter tasdiki ile ilgili bilinmesi gereken bazı konuları hatırlamakta yarar vardır.

Tasdike tabi Defterler

• Yevmiye ve envanter defterleri; (I ‘inci sınıf tüccarlar – Bilanço esası)
• İşletme defteri; (2 inci sınıf tacirler)
• Çiftçi işletme defteri; (Zirai işletme hesabına göre defter tutan çiftçiler)
• Yabancı nakliyat kurumlarının hasılat defteri; (Yabancı nakliyat kurumları veya bunları Türkiye’de temsil eden şube veya acenteleri)
• Serbest meslek kazanç defteri;
• Anonim şirketlerde damga vergisi defterinin (kolektif ve adi komandit şirketler ile bilanço usulüne göre göre defter tutan mükellefler isteğe bağlı olarak tuttukları damga vergisi defterleri dahil)

Ayrıca, 6102 sayılı TTK nın 6335 sayılı kanunla değişen 64 üncü maddesi gereği

• Pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defterleri de tasdike tabi defterler arasındadır.

Tasdik Zamanı

            VUK’ da yazılı defterleri kullanacak olanlar bu defterleri;

• Öteden beri işe devam etmekte olanlar, defterin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda,

• Hesap dönemleri maliye bakanlığı tarafından tespit edilenler, defterin kullanılacağı hesap döneminden önce gelen son ayda,

• Yeniden işe başlayanlar, sınıf değiştirenler ve yeni bir mükellefiyete girenler, işe başlama, sınıf değiştirme ve yeni mükellefiyete girme tarihinden önce; vergi muafiyeti kalkanlar, muaflıktan çıkma tarihinden başlayarak on gün içinde,

• Tasdike tabi defterlerin dolması dolayısıyla veya sair sebeplerle yıl içinde yeni defter kullanmaya mecbur olanlar, bunları kullanmaya başlamadan,

tasdik ettirmek zorundadırlar.

• Defterlerini ertesi yılda da kullanmak isteyenler, Ocak ayı içinde; hesap dönemleri Maliye Bakanlığı’ nca tespit edilenler bu dönemin ilk ayı içinde

tasdiki yeniletmeye mecburdurlar.

Ayrıca 6335 sayılı kanunla değişen 6102 sayılı TTK nun 64/3 üncü maddesi,

Fiziki ortamda tutulan yevmiye defteri, defteri kebir ve envanter defteri ile dördüncü fıkrada sayılan defterlerin açılış onayları, kuruluş sırasında ve kullanılmaya başlanmadan önce noter tarafından yapılır. Bu defterlerin izleyen faaliyet dönemlerindeki açılış onayları, defterlerin kullanılacağı faaliyet döneminin ilk ayından önceki ayın sonuna kadar notere yaptırılır.

Pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri yeterli yaprakları bulunmak kaydıyla izleyen faaliyet dönemlerinde de açılış onayı yaptırılmaksızın kullanılmaya devam edilebilir.

Yevmiye defteri ile yönetim kurulu karar defterinin kapanış onayı, izleyen faaliyet döneminin üçüncü ayının sonuna kadar notere yaptırılır.

Ticaret şirketlerinin ticaret siciline tescili sırasında defterlerin açılışı ticaret sicili müdürlükleri tarafından da onaylanabilir. Açılış onayının noter tarafından yapıldığı hâllerde noter, ticaret sicili tasdiknamesini aramak zorundadır.

Ticari defterlerin elektronik ortamda tutulması hâlinde bu defterlerin açılışlarında ve yevmiye defteri ile yönetim kurulu karar defterinin kapanışında noter onayı aranmaz. Fiziki ortamda veya elektronik ortamda tutulan ticari defterlerin nasıl tutulacağı, defterlere kayıt zamanı, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şekli ve esasları Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığınca müştereken çıkarılan tebliğle belirlenir.

hükmünü içermektedir.

Tasdik Makamı ve Yapacağı İşlemler

Defterler, iş yerinin, iş yeri olmayanlar için ikametgahının bulunduğu yerdeki noter veya noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar,

Menkul kıymet ve kambiyo borsasındaki acenteler için borsa komiserliği tarafından tasdik olunur.

Tasdik makamı, VUK’ a göre tasdike getirilen defterleri sosyal güvenlik ile ilgili kuruluşların mevzuat hükümlerine bağlı kalmaksızın tasdik eder.

Defterler, anonim ve limited şirketlerin kuruluş aşamasında, şirket merkezinin bulunduğu yer ticaret sicili memuru veya noter tarafından tasdik edilir.

Noterin yapacağı tasdik şerhleri ile anonim ve limited şirketlerin kuruluş aşamasından ticaret sicili memurlarınca da yapılacak tasdik şerhleri defterin ilk sayfasına yazılır.

Ayrıca defter tasdiklerinde Noterlerce Sicil tasdiknamesi istendiği unutulmamalıdır.

Tasdik şerhleri

• Defter sahibinin; Gerçek kişilerde başta soyadı sonra öz adı (Müessesenin varsa maruf unvanı da ayrıca ilave olunur);  Tüzel kişilerde unvanı;
• İş adresi;
• İş veya meslekin nev’i;
• Defterin nev’i;
• Defterin kaç sayfadan ibaret olduğu;
• Defterin kullanılacağı hesap dönemi;
• Defter sahibinin bağlı olduğu vergi dairesi;
• Tasdik tarihi;
• Tasdik numarası;
• Tasdiki yapan makamın resmi mühür ve imzası.

bilgilerinin içerir.

            Tasdike tabi defterler aşağıdaki şekilde tasdik edilir.

ü  Ciltli defterlerin tasdik esnasında, sayfalarının sıra numarası ile teseselsül ettiğine bakılarak, bu sayfalar teker teker tasdik makamının resmi mühürü ile mühürlenir.

ü  Müteharrik yapraklı yevmiye defteri kullanmalarına Maliye Bakanlığı’ nca müsaade edilen müesseseler bir yıl içinde kullanacaklarını tahmin ettikleri sayıda yaprağı yukarıdaki esaslara göre tasdik ettirirler.

ü  Tasdikli yapraklar bittiği taktirde, yeni yapraklar kullanılmadan evvel tasdik ettirilir. Bunların sayfa numaraları tasdikli yaprakların sayfa numaralarını takiben teselsül ettirilir. Tasdik makamı, ilave yaprakların sayısını ilk tasdik şerhinin altına kaydeder ve bu kaydı usulüne göre tasdik eder.

Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirlerce yapılacak işlemler

406 seri nolu Vergi Usul Kanunu Genel tebliği gereği noterler veya noterlik görevi ifa edenler tasdik ettikleri defterlere ait bilgileri elektronik ortamda Maliye Bakanlığına göndermeleri zorunlu hale gelmiştir.

Bu zorunlulukla birlikte Noterler Birliği ve TÜRMOB arasında yapılan ortak çalışma ile meslek mensuplarının işlerini yaptıkları müşterilerine ait bilgileri elektronik ortamda girip bu çerçevede müşterilerinin defterlerini tasdik ettirmeleri uygun görülmüştür. Böylelikle noterlerin elektronik ortamdaki bildirimlerini meslek mensupları yerine getirecek ve onay kodu ile birlikte noterlere müracaat ederek tasdik işlemini gerçekleştireceklerdir.

Meslek mensupları müşterinin defterlerini tasdik ettirecekleri noterlikten temin edecekleri şifre ile Türkiye Noterler Birliği web sayfasından (http://www.tnb.org.tr) “SMMM defter bilgi girişi” ekranından sisteme giriş yapabileceklerdir.

SMMM Defter bilgi girişi uygulaması ile ilgili olarak kullanım kılavuzu TÜRMOB web sitesinden temin edilebilecektir.

 Defter Tasdik Ettirmemenin Müeyyideleri

ü  Tasdiki zorunlu defterlerden herhangi birinin tasdik işleminin yaptırılmamış olması, VUK’ un 352. maddesine göre birinci derece usulsüzlük cezası,

ü  Tasdiki zorunlu defterlerden herhangi birinin tasdik işleminin süresinin sonundan başlayarak bir ay içinde yaptırılması, VUK’ un 352. maddesine göre ikinci derece usulsüzlük cezası,

kesilmesini gerektirmektedir.

ü  Tasdiki zorunlu defterlerden herhangi birinin tasdik işleminin kanuni sürenin sonundan başlayarak bir ay geçtikten sonra yaptırılması, defterin tasdik ettirilmemiş olması hükmünde olup, bu durum VUK’ un 352. maddesine göre birinci derece iki kat usulsüzlük cezası kesilmesini gerektirmektedir.

Ayrıca, tasdiki zorunlu olan defterlerden herhangi birinin tasdik ettirilmemiş olması, VUK’ un 30. maddesinin 3. bendi uyarınca re’sen takdiri gerektirir.